Jeżeli sprzedajesz produkty fizyczne lub elektroniczne, przeczytaj dodatkowo:
- Regulamin dla sklepu internetowego – jak napisać kompleksowy regulamin sklepu internetowego?
- Jak zacząć sprzedawać w Internecie i założyć sklep internetowy?
- Jak dostosować się do Dyrektywy OMNIBUS – praktyczne wskazówki
- RODO dla sklepu internetowego – poradnik krok po kroku dla branży e-commerce
Podsumowanie na start
Nie masz czasu przeczytać całego artykułu, zapoznaj się z najważniejszymi kwestiami w nim poruszanymi:
- Od stycznia 2023 wprowadzono istotne zmiany w polskim prawie dotyczące reklamacji z tytułu rękojmi między przedsiębiorcami i konsumentami. Rękojmia „konsumencka” jest aktualnie oddzielną instytucją prawną, uregulowaną w ustawie o prawach konsumenta.
- Rękojmia konsumencka obejmuje nie tylko umowy sprzedaży, lecz także umowy o dzieło i umowy dostawy. Kryteria oceny zgodności towaru z umową zostały znacząco rozszerzone, zwiększając zakres odpowiedzialności sprzedawcy.
- W przypadku niezgodności towaru z umową, kupujący może żądać wpierw naprawy lub wymiany towaru, a w dalszej kolejności żądań – może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny towaru lub odstąpieniu od umowy.
- Rękojmia konsumencka obejmuje okres 2 lat od dostarczenia towaru, chyba że określony przez sprzedawcę termin przydatności towaru do użycia jest dłuższy.
- Sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności z tytułu rękojmi konsumenckiej, jeśli poinformuje kupującego przed zawarciem umowy o wadach towaru, a kupujący zaakceptuje te wady.
- Gwarancja na towary zakupione przez konsumentów lub przedsiębiorców na prawach konsumenta nie może przewidywać mniej korzystnych warunków niż reklamacja konsumencka (w zakresie warunków wymiany lub naprawy towaru). Zmieniły się także obowiązkowe elementy oświadczenia gwarancyjnego.
(Dalsza część artykułu poniżej.)
Newsletter, który pomoże Ci rozwinąć Twój e-commerce pod kątem prawnym i biznesowym.
Dołącz do społeczności ok. 5500 właścicieli oraz kadry zarządzającej i managerskiej w branży e-commerce! Otrzymuj co 2 tygodnie najważniejsze informacje.
Więcej o naszym newsletterze „Let’s talk e-com” przeczytasz pod linkiem: https://letstalkecom.pl/
Po zapisaniu się odbierz od nas powitalnego maila z bonusami m.in. bezpłatne nagrania webinarów i szkoleń dla branży e-commerce!
W razie problemów, napisz do nas. Sprawdź folder spam/oferty.
Aktywując przycisk pod formularzem, akceptujesz nasz Regulamin (w zakresie dotyczącym Newslettera) oraz wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści edukacyjnych, informacji o produktach i usługach kancelarii Creativa Legal Korol Szczudło adwokaci sp.p., np. o nowych artykułach, kursach on-line, czy zniżkach. Przeczytaj, w jaki sposób przetwarzamy Twoje dane osobowe w naszej Polityce prywatności.
Czym jest rękojmia?
Rękojmia stanowi ustawową odpowiedzialność sprzedawcy za wady (fizyczne i prawne) towaru, który został sprzedany. Obok gwarancji, to jedna z dwóch możliwości reklamowania towaru niezgodnego z umową. Odpowiedzialność sprzedawcy powstaje niezależnie od tego czy ponosi on winę za wady towaru, a nawet bez względu na to czy wiedział o ich istnieniu.
Rękojmia stanowi ważny element ochrony praw konsumentów i reguluje relacje między kupującym a sprzedawcą w kontekście niezgodności towaru z umową sprzedaży.
„Rękojmia konsumencka” jako osobny rodzaj rękojmi
Zgodnie z przepisami prawnymi, które obowiązywały do 31.12.2022 r. rękojmia za wady towaru była jednolitą instytucją, z której mogli korzystać wszyscy kupujący (z zastrzeżeniem, że dla kupujących będących konsumentami lub tzw. przedsiębiorcami na prawach konsumenta przewidziane były dodatkowe uprawnienia mające na celu ich ochronę).
O tym, kim jest przedsiębiorca na prawach konsumenta możesz przeczytać tutaj: Prawa konsumenta także dla przedsiębiorców
Od 1.01.2023 r., czyli po wprowadzeniu zmian wynikających z „dyrektywy towarowej”, rękojmia przysługująca konsumentom i przedsiębiorcom na prawach konsumenta jest odrębną instytucją prawną – „reklamacją konsumencką” – uregulowaną w przepisach ustawy o prawach konsumenta (w odróżnieniu od „tradycyjnej” rękojmi uregulowanej w Kodeksie cywilnym).
Co istotne, obecnie kupujący uprawnieni z tytułu rękojmi konsumenckiej mogą korzystać wyłącznie z dedykowanego im rodzaju rękojmi, ponieważ możliwość korzystania przez nich z rękojmi „tradycyjnej” została wyłączona. Rękojmia tradycyjna reguluje już wyłącznie relacje stron, które obie są przedsiębiorcami (B2B). Zasady reklamacji konsumenckiej zostały przeniesione do ustawy o Prawach konsumenta (a przepisów Kodeksu cywilnego w tym zakresie nie stosuje się).
Ważne, rękojmia konsumencka obejmuje nie tylko umowy sprzedaży, lecz także umowy o dzieło i umowy dostawy (czyli umowy, w których również dochodzi do wydania drugiej stronie towaru).
Kryteria oceny zgodności towaru z umową przy reklamacji konsumenckiej
Podobnie jak w przypadku rękojmi „tradycyjnej”, uprawnienia wynikające z rękojmi konsumenckiej przysługują kupującemu, gdy otrzymany towar jest niezgodny z zawartą umową.
Nowością w tym zakresie są jednak kryteria oceny zgodności towaru z umową, które zostały znacząco rozszerzone, co zwiększa obecnie zakres ustawowej odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi.
Zgodnie z regulacjami obowiązującymi od początku stycznia 2023 r., towar jest zgodny z umową, jeżeli w zgodzie jej postanowieniami będą pozostawały w szczególności:
- opis towaru, jego rodzaj, ilość, jakość, kompletność i funkcjonalność, a w odniesieniu do towarów z elementami cyfrowymi – również kompatybilność, interoperacyjność i dostępność aktualizacji;
- przydatność towaru do szczególnego celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę, a sprzedawca to zaakceptował (np. gdy konsument poinformował sprzedawcę o zamiarze nurkowania z wodoodpornym zegarkiem na określonej głębokości, a sprzedawca potwierdził przydatność zegarka do takiego nurkowania).
Ponadto, aby towar mógł zostać uznany za zgodny z umową, powinien on:
- nadawać się do celów, do których zazwyczaj używa się towaru tego rodzaju, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa, norm technicznych lub dobrych praktyk (przykładowo, każdy młotek powinien nadawać się do wbijania nim gwoździ);
- występować w takiej ilości i mieć takie cechy, w tym trwałość i bezpieczeństwo, a w odniesieniu do towarów z elementami cyfrowymi – również funkcjonalność i kompatybilność, jakie są typowe dla towaru tego rodzaju i których kupujący może zasadnie oczekiwać (przykładowo, każda zabawka dla dzieci powinna spełniać odpowiednie normy bezpieczeństwa);
- być dostarczany z akcesoriami i instrukcjami, których dostarczenia kupujący może rozsądnie oczekiwać (np. gdy są one potrzebne do prawidłowego uruchomienia lub zamontowania towaru)
- być takiej samej jakości jak próbka lub wzór, które sprzedawca udostępnił kupującemu przed zawarciem umowy, i odpowiadać opisowi takiej próbki lub takiego wzoru.
W przypadku, gdy dostarczony towar nie spełnia choćby jednego z powyższych kryteriów, jego kupującemu przysługują uprawnienia wynikające z rękojmi konsumenckiej.
Roszczenia konsumenta
W przypadku niezgodności towaru z umową, kupujący może podjąć następujące działania:
- zażądać naprawy lub wymiany towaru niezgodnego z umową
- złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny towaru albo odstąpieniu od umowy
Chociaż powyższy katalog działań pokrywa się z katalogiem uprawnień w ramach „tradycyjnej” rękojmi, ich realizacja przez kupującego przebiega obecnie nieco inaczej. Jest to wynikiem kolejnego novum w związku z implementacją dyrektywy „towarowej”, polegającym na zmianie hierarchii możliwych żądań konsumenta. Przy czym, tu już należy zasygnalizować jako uwagę ogólną, że katalog uprawnień i możliwa kolejność jego stosowania nie ma znaczenia, w przypadku gdy niezgodność towaru z umową jest istotna.
Naprawa lub wymiana towaru z tytułu rękojmi
Nowelizacja wymusza na konsumencie skorzystanie wpierw z żądania naprawy lub wymiany towaru, przy czym nie obliguje go do działania w określonej kolejności. Oznacza to, że w złożonej reklamacji konsument może – według własnego wyboru – zażądać od sprzedawcy naprawy lub wymiany niezgodnego towaru.
Wobec żądania kupującego, sprzedawca nie będzie jednak zupełnie „bezbronny”, gdyż będzie przysługuje mu prawo do „odwrócenia” żądania (czyli dokonania wymiany towaru zamiast żądanej przez kupującego naprawy i na odwrót).
Aby jednak takie „odwrócenie” aby było możliwe, muszą wystąpić następujące przesłanki:
- realizacja żądania kupującego jest niemożliwa (przykładowo, pozyskanie przez sprzedawcę nowego egzemplarza towaru na potrzeby wymiany jest niemożliwe z powodu zakończenia produkcji tego towaru) albo
- realizacja żądania kupującego wymagałaby poniesienia przez sprzedawcę nadmiernych kosztów.
Oceniając, czy koszty realizacji żądania kupującego są nadmierne, sprzedawca musi wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, w tym istotność niezgodności towaru z umową, wartość towaru oraz niedogodności, jakie po stronie kupującego wywołałoby „odwrócenie” żądania.
Realizację „odwrócenia” żądania konsumenta w praktyce ilustruje poniższy przykład:
Pan Marek kupił w sklepie internetowym robota kuchennego, który po dostarczeniu okazał się wybrakowany (brakowało kliku części). Złożył więc reklamację, w której zażądał od sprzedawcy wymiany robota na niewybrakowany egzemplarz. Z uwagi na fakt, że brak kilku części stanowił jedyną wadę robota, a sprzedawca dysponował ich sporym zapasem, postanowił on „odwrócić” żądanie kupującego i zamiast wysyłać mu nowego robota, wysłał jedynie brakujące części.
Uzupełniając powyższe warto dodać, że „odwrócenie” żądania kupującego jest prawem, a nie obowiązkiem sprzedawcy (może on zatem zrealizować żądania kupującego w pierwotnym brzmieniu).
Co ważne, w przypadku gdy zarówno wymiana, jak i naprawa towaru są niemożliwe albo wiążą się dla sprzedawcy z nadmiernymi kosztami, sprzedawca może odmówić realizacji obu tych żądań (co jednak otwiera kupującemu drogę do opisanego dalej obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy).
Realizacja wymiany lub naprawy towaru
W przypadku realizacji przez sprzedawcę żądania wymiany lub naprawy towaru, powinien on wykonać je w „rozsądnym czasie” od chwili otrzymania reklamacji.
Z uwagi na fakt, że nowe regulacje nie przewidują w tej materii konkretnego terminu, rozsądny czas wymiany/naprawy należy każdorazowo oceniać na podstawie okoliczności konkretnej sprawy (np. odległości dzielącej sprzedawcę i konsumenta, charakteru niezgodności, czasu potrzebnego na dokonanie naprawy).
W zakresie kosztów wymiany/naprawy, nowe regulacje przerzucają je w całości na sprzedawcę, co oznacza, że nie może on żądać od kupującego zwrotu kosztów przejazdu, przesyłki czy robocizny.
Ponadto, sprzedawca ma obowiązek odebrania towaru od kupującego na własny koszt, co stanowi istotną różnicę w stosunku do „tradycyjnej” reklamacji (w ramach której to kupujący dostarcza towar sprzedawcy na jego koszt).
Oznacza to, że sprzedawca nie może wstrzymać się z realizacją reklamacji do czasu otrzymania towaru, lecz musi podjąć aktywne działania w celu jego odebrania od kupującego. Nie oznacza to oczywiście, że sprzedawca musi dokonywać odbioru osobiście, gdyż może skorzystać np. z pośrednictwa zamówionego przez siebie kuriera.
Niezależne od powyższego, sprzedawca ponosi koszty demontażu oraz ponownego montażu towaru, jeżeli został on zamontowany przez kupującego przed wykryciem wady.
Obniżenie ceny lub odstąpienie od umowy
W ramach drugiej sekwencji uprawnień, kupujący może złożyć sprzedawcy oświadczenie o obniżeniu jego ceny albo odstąpić od umowy (czyli dokonać jego „zwrotu”). Podjęcie tych działań jest jednak możliwe dopiero wówczas, gdy wystąpi co najmniej jedna z następujących sytuacji:
- sprzedawca odmówił zarówno wymiany, jak i naprawy towaru z uwagi na niemożliwość dokonania obu tych czynności albo ich nadmierną kosztowność;
- sprzedawca nie usunął niezgodności towaru z umową zgodnie z przepisami o realizacji naprawy lub wymiany towaru (np. nie usunął niezgodności w rozsądnym czasie);
- podjęta przez sprzedawcę próba usunięcia niezgodności zakończyła się niepowodzeniem (np. gdy w ramach wymiany sprzedawca dostarczył towar wadliwy albo nie usunął wady towaru pomimo podjęcia próby jego naprawy);
- brak zgodności towaru z umową jest na tyle istotny, że uzasadnia natychmiastowe obniżenie ceny albo odstąpienie od umowy;
- z oświadczenia sprzedawcy lub okoliczności wyraźnie wynika, że nie doprowadzi on towaru do zgodności z umową w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych niedogodności dla kupującego (np. gdy w wiadomości mailowej wyznaczy nieadekwatnie długi termin wymiany/naprawy).
W przypadku, gdy kupujący zdecyduje się złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny, wskazana przez niego obniżona cena powinna być proporcjonalna do zakresu obniżenia wartości towaru na skutek wystąpienia niezgodności, co ilustruje poniższy przykład:
Pani Agata kupiła w sklepie internetowym zestaw składający się z 4 porcelanowych filiżanek o łącznej wartości 200 zł. Po rozpakowaniu przesyłki odkryła jednak, że jedna z filiżanek potłukła się w czasie transportu. Z uwagi na fakt, że potłuczona filiżanka stanowiła 1/4 całego zestawu, postanowiła złożyć sprzedawcy oświadczenie o obniżeniu ceny zestawu o 1/4, czyli o 50 zł.
Przepisy nie określają żadnych wymogów formalnych dotyczących oświadczenia o obniżeniu ceny, zatem kupujący może złożyć je zarówno na papierze, jak i za pomocą maila, SMS-a lub czatu (wystarczy, aby oświadczenie zawierało obniżoną cenę).
Po otrzymaniu oświadczenia kupującego, sprzedawca ma obowiązek niezwłocznie zwrócić mu różnicę pomiędzy ceną pierwotną a ceną obniżoną (maksymalny termin na dokonanie zwrotu wynosi 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia).
Jeżeli zamiast obniżenia ceny kupujący zdecyduje się odstąpić od umowy, powinien on złożyć sprzedawcy oświadczenie o odstąpieniu (podobnie jak przy obniżeniu ceny, oświadczenie to może mieć dowolną formę). Po złożeniu oświadczenia:
- kupujący niezwłocznie odsyła towar na koszt sprzedawcy;
- sprzedawca zwraca kupującemu cenę towaru w terminie maksymalnie 14 dni od dnia otrzymania towaru lub dowodu jego odesłania.
Uzupełniając powyższe, należy dodać, że odstąpienie od umowy przez kupującemu nie jest możliwe wówczas, gdy niezgodność towaru z umową jest nieistotna (co podobnie dotyczy „tradycyjnej” rękojmi).
Nowe regulacje wprowadzają jednak w tej materii istotny dodatek w postaci domniemana, że niezgodność towaru z umową jest istotna. Oznacza to, że sprzedawca sprzeciwiający się odstąpieniu będzie musiał udowodnić, że niezgodność jest nieistotna.
Biorąc pod uwagę praktykę, powyższe domniemanie może znacząco utrudniać sprzedawcom podważanie zasadności zwrotu towaru z powodu jego wady (istotność wady jest bowiem kategorią mocno ocenną). Zważywszy, że organy ochrony konsumentów oraz sądy zazwyczaj przychylniej podchodzą do stanowiska prezentowanego przez kupujących, obalenie domniemania istotności wady będzie najprawdopodobniej możliwe jedynie w jednoznacznych przypadkach (np. gdy odstąpienie dotyczyłoby umowy sprzedaży samochodu i byłoby uzasadnione jedynie niewielką dziurą w tapicerce).
Nie wiesz, które nowe zmiany prawa Cię dotyczą? Umów się na rozmowę i skorzystaj z 15 minutowej bezpłatnej konsultacji! Porozmawiajmy o Twoim sklepie internetowym 🙂
Termin realizacji uprawnień wynikający z rękojmi konsumenckiej
W ramach rękojmi konsumenckiej, sprzedawca ponosi odpowiedzialność za niezgodność towaru z umową, która ujawni się w terminie 2 lat od dnia jego dostarczenia, chyba że określony przez sprzedawcę termin przydatności towaru do użycia będzie dłuższy. Jeżeli zatem sprzedawca określi termin przydatności towaru np. na 5 lat, będzie ponosił odpowiedzialność za niezgodności ujawnione przez cały ten okres.
Uzupełniające powyższe, należy zaznaczyć, że sprzedawca odpowiada jedynie za niezgodności istniejące w chwili dostarczenia towaru, zatem ich ujawnienie się dopiero po upływie kilku lat jest w większości przypadków mało prawdopodobne. Jeżeli jednak niezgodność ujawni się w ciągu 2 lat od dnia dostarczenia towaru, obowiązek udowodnienia, że powstała już po jego dostarczeniu, spoczywa na sprzedawcy.
Niezależnie, obecne regulacje nie przewidują żadnego szczególnego terminu na dochodzenie roszczeń z tytułu rękojmi konsumenckiej, co oznacza, że zastosowanie do nich znajdzie ogólny termin przedawnienia wynoszący aż 6 lat od dnia ujawnienia niezgodności. Tym samym, jeżeli niezgodność ujawni się np. na miesiąc przed upływem 2 lat od dnia dostarczenia towaru, kupujący będzie miał od tego momentu dalsze 6 lat na wystąpienie z żądaniem wynikającym z rękojmi konsumenckiej.
Dla porządku, parę słów jeszcze o odpowiedzialności sprzedawcy w ramach „tradycyjnej” reklamacji towaru (dotyczącej już obecnie tylko relacji B2B). Sprzedawca ponosi odpowiedzialność za wady towaru stwierdzone w terminie 2 lat od jego dostarczenia, a roszczenia kupującego przedsiębiorcy z tego tytułu mogą być dochodzone w terminie roku od dnia stwierdzenia wady. Oznacza to, że jeżeli wada towaru zostanie stwierdzona po upływie 2 lat od dnia jego dostarczenia, możliwość dochodzenia roszczeń wobec sprzedawcy będzie wyłączona.
Wyłączenie odpowiedzialności sprzedawcy przy rękojmi
Zgodnie z regulacjami obowiązującymi od stycznia 2023 r., sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności z tytułu rękojmi konsumenckiej w przypadku, gdy przed zawarciem umowy poinformował kupującego o niezgodnościach dotyczących towaru (np. jego uszkodzeniu lub wybrakowaniu), a kupujący wyraźnie to zaakceptował.
Powyższe wymogi mają szczególne znaczenie w przypadku internetowej sprzedaży towarów używanych, powystawowych lub uszkodzonych. Samo umieszczenie bowiem w opisie informacji o ich wadach będzie niewystarczające do wyłączenia rękojmi konsumenckiej. Aby osiągnąć ten cel, konieczne jest odebranie od kupującego oświadczenia o akceptacji zakupu wadliwego towaru (np. w postaci dodatkowego checkbox’a).
Co zmieniło się w przepisach o gwarancji?
W odróżnieniu od opisanych wcześniej istotnych zmian w przepisach o rękojmi, zmiany w przepisach dotyczących gwarancji są relatywnie niewielkie.
Najważniejsza zmiana w zakresie gwarancji jakości zakłada, że w przypadku objęcia nią towaru zakupionego przez konsumenta lub przedsiębiorcę na prawach konsumenta, nie może ona przewidywać mniej korzystnych warunków wymiany lub naprawy towaru, niż warunki przewidziane w ramach reklamacji konsumenckiej. Innymi słowy, aktualne regulacje wprowadzają minimalny poziom uprawnień kupującego korzystającego z gwarancji, które dotychczas mogły być kształtowane dowolnie, zgodnie z uznaniem gwaranta.
Ponadto, z początkiem roku 2023 zmianie uległ katalog obowiązkowych elementów oświadczenia gwarancyjnego, które powinno zawierać:
- wyraźne stwierdzenie, że w przypadku braku zgodności rzeczy sprzedanej z umową kupującemu z mocy prawa przysługują środki ochrony prawnej ze strony i na koszt sprzedawcy oraz że gwarancja nie ma wpływu na te środki ochrony prawnej;
- nazwę i adres gwaranta;
- procedurę, której uprawniony ma przestrzegać, aby móc skorzystać z gwarancji;
- wskazanie rzeczy, których dotyczy gwarancja;
- warunki gwarancji.
Potrzebujesz pomocy przy wprowadzeniu zmian do Twojej gwarancji, aby zabezpieczyć Twoje interesy? Napisz do mnie i skonsultujmy Twoje dokumenty gwarancyjne.
Główne różnice między rękojmią a gwarancją
Rękojmia i gwarancja są to dwa podstawowe mechanizmy ochrony konsumenckiej w przypadku wadliwych towarów, ale różne.
Głównymi różnicami pomiędzy rękojmią a gwarancją są:
- Podstawa prawna
Rękojmia jest regulowana ustawowo. Obejmuje ona zarówno sprzedaż konsumencką, jak i sprzedaż między przedsiębiorcami, a przepisy ją dotyczące znajdziemy odpowiednio w ustawie o Prawach konsumenta (regulują relacje B2C) i w Kodeksie cywilnym (regulują relacje B2B).
Gwarancja jest dobrowolnym zobowiązaniem producenta lub sprzedawcy, oferowanym często jako dodatkowy atut produktu. Warunki gwarancji są określone w dokumencie gwarancyjnym. Przy czym przepisy ustawy o Prawach konsumenta doprecyzowują elementy oświadczenia gwarancyjnego w przypadku gwarancji przewidzianej dla konsumenta, jak również nakładają obowiązek, aby jej postanowienia nie były mniej korzystne dla konsumenta niż wynikające z rękojmi „konsumenckiej”. - Odpowiedzialność
Rękojmia – sprzedawca jest odpowiedzialny za niezgodność towaru z umową istniejącą w momencie przekazania go kupującemu.
Gwarancja – producent lub sprzedawca odpowiada za jakość i bezawaryjność towaru przez określony czas. - Okres ochrony
Rękojmia wynosi 2 lata od dnia wydania (dostarczenia) towaru, chyba że sprzedawca określił dłuższy termin przydatności towaru do użycia.
Gwarancja – w ramach gwarancji okres jest ustalany indywidualnie przez gwaranta i może być różny dla różnych towarów. - Roszczenia
Rękojmia – kupujący może żądać naprawy, wymiany, obniżenia ceny, odstąpienia od umowy;
Gwarancja – zazwyczaj obejmuje naprawę lub wymianę towaru, ale szczegóły zależą od warunków określonych w gwarancji. - Zakres ochrony
Rękojmia dotyczy wad istniejących w momencie przekazania towaru lub wynikających z przyczyn tkwiących w sprzedanym towarze.
Gwarancja może obejmować szerszy zakres ochrony, włączając w to np. bezpłatną obsługę serwisową.
Rękojmia jest obowiązkiem ustawowym sprzedawcy, podczas gdy gwarancja to zapewnienie producenta lub sprzedawcy o jakości towaru, będące dobrowolnym ich zobowiązaniem. Warunki gwarancji mogą się różnić w zależności od towaru i producenta, podczas gdy rękojmia jest precyzyjnie uregulowana przez przepisy prawa.
W ogólności można stwierdzić, że rękojmia jest bardziej korzystna dla kupującego, ponieważ jej warunki są precyzyjnie określone w przepisach prawa, których przedsiębiorca nie może dowolnie modyfikować, zwłaszcza na niekorzyść konsumenta. Wybór rękojmi zapewnia konsumentowi większą pewność dotyczącą posiadanego zakresu uprawnień i ułatwia dochodzenie ewentualnych roszczeń.
Co ważne, skorzystanie z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi.
Podsumowanie
Od 2023 roku w Polsce obowiązują nowe przepisy regulujące reklamacje, wprowadzone w związku z „dyrektywą towarową”. Zmiana wymogła potrzebę zmian procedur reklamacyjnych i dostosowania sposobu wykonania uprawnień z tytułu rękojmi przez konsumentów.
Kluczowe zmiany obejmują rozszerzenie kryteriów oceny zgodności towaru z umową, co zwiększa odpowiedzialność sprzedawców. Kupujący, w przypadku niezgodności towaru z umową, ma prawo żądać wpierw naprawy lub wymiany, następnie – obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy.
Nowe przepisy dotyczą także minimalnych standardów dla gwarancji, nakładając określone wymogi na oświadczenia gwarancyjne. Dla sprzedawców kluczowe jest dostosowanie się do nowych regulacji w celu uniknięcia potencjalnych problemów prawnych i zapewnienia transparentności w relacjach z konsumentami.
FAQ – Często zadawane pytania
Co to jest reklamacja z tytułu rękojmi?
Reklamacja z tytułu rękojmi to zgłoszenie wady lub innej niezgodności towaru z umową do sprzedawcy w celu skorzystania z uprawnień wynikających z obowiązujących przepisów dotyczących rękojmi.
Jakie są różnice pomiędzy rękojmią a gwarancją?
W ramach rękojmi za towar niezgodny z umową odpowiada sprzedawca, natomiast w ramach gwarancji odpowiedzialność ponosi gwarant (najczęściej producent). Gwarant nie ma obowiązku wystawiania gwarancji, natomiast sprzedawca zawsze odpowiada z mocy prawa za wadliwy towar.
Na czym polega odpowiedzialność sprzedawcy w przypadku rękojmi?
Sprzedawca jest odpowiedzialny za niezgodność towaru z umową, które istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego. Jest to odpowiedzialność na zasadzie ryzyka, co oznacza, że sprzedawca odpowiada za wadliwy towar, nawet jeśli nie wiedział o istnieniu wady.
Jakie są prawa konsumenta z tytułu rękojmi za wady?
Konsument może żądać wymiany towaru na wolny od wad, naprawy towaru, obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy.
Jakie są uprawnienia z tytułu gwarancji?
Konsument może korzystać z uprawnień wynikających z udzielonej gwarancji, czyli najczęściej żądać naprawy lub wymiany towaru objętego gwarancją, w przypadku stwierdzenia wadliwości w okresie obowiązywania gwarancji.
Czy skorzystanie z gwarancji wyklucza rękojmię?
Nie, gwarancja i rękojmia są niezależnymi instytucjami, dlatego skorzystanie przez konsumenta z gwarancji nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi.
Czy gwarancja obowiązuje również dla wad prawnych?
Tak, gwarancja może obejmować zarówno wady fizyczne, jak i wady prawne towaru, jeśli została udzielona w takim zakresie przez producenta lub sprzedawcę.
Zdjęcie dodane przez EKATERINA BOLOVTSOVA.