Jak zrobić MVP i PoC zgodnie z prawem? 

Zapotrzebowanie na wydajne i bezpieczne rozwiązania technologiczne nigdy jeszcze nie było większe. Wprowadzenie nowego produktu na rynek może być trudnym zadaniem, zwłaszcza gdy nie jesteś pewien, czy trafi do Twoich wyselekcjonowanych klientów. Jednocześnie wejście na rynek z zupełnie nowym, innowacyjnym rozwiązaniem IT bez wcześniejszej weryfikacji pomysłu i zbadania zapotrzebowania wśród potencjalnych użytkowników wiąże się z ryzykiem niepowodzenia planowanego przedsięwzięcia.

Spis treści

Sposobem na minimalizację tego ryzyka może być przeprowadzenie Proof of Concept bądź wdrożenie Minimum Viable Product, dlatego dziś opowiem Ci jak realizować strategię MVP zgodnie z prawem.  

Podsumowanie na start

Nie chcesz czytać całego artykułu? Przeczytaj poniższe podsumowanie!

  1. Proof of Concept (PoC) to testowa, pilotażowa implementacja założeń rozwiązania IT, która ma na celu weryfikację wykonalności jego koncepcji.
  2. Minimum viable product (MVP) polega na wprowadzeniu na rynek rozwiązania IT z podstawową funkcjonalnością, zebranie opinii od pierwszych użytkowników, a następnie przystąpienie do opracowania jego docelowej wersji. 
  3. Z prawnego punktu widzenia zarówno PoC, jak i MVP nie są obowiązkowym elementem projektu IT. Stanowią jednak wartościowe źródło wiedzy także o możliwości wdrożenia produktu w planowanym modelu zgodnie z prawem.
  4. Wykonanie MVP i wprowadzenie pierwszej wersji produktu na rynek wymaga od podmiotu go dostarczającego zachowania wszystkich wymogów prawnych i spełnienia określonych obowiązków – jeśli zatem wprowadzasz minimum viable product w postaci aplikacji zadbaj o jej regulamin, politykę prywatności, informację o stosowanych plikach cookies oraz pozyskanie niezbędnych zgód i oświadczeń użytkowników.
  5. Jeśli Twoje usługi będą kierowane na rynek regulowany (np. będą wiązać się z obrotem instrumentami finansowymi) lub ich świadczenie będzie wiązało się ze szczególnymi obowiązkami prawnymi np. AML – ich spełnienie także będzie wymagane już na etapie MVP.
  6. Choć PoC jest prowadzony dla celów wewnętrznych, to już na tym etapie zadbaj o to, by przysługiwały Ci autorskie prawa majątkowe lub licencja umożliwiająca jej dalsze udzielenie Twoim klientom.
  7. Na każdym etapie – zarówno PoC, jak i MVP warto zawierać umowy z podwykonawcami czy współpracownikami – począwszy od NDA, kończąc na umowach o wykonanie i wdrożenie rozwiązania IT. Pamiętaj, umowa zabezpiecza obie strony.
  8. Zadbaj o to, aby Twój landing page, na którym zamieszczasz informację o produkcie dostępnym do przetestowania był zgodny z prawem.

Chcesz zbudować aplikację SaaS? Pobierz naszego bezpłatnego e-booka!

Przeczytaj także:

Odsłuchaj podcastu

Listen to „TECH 13: Jak zrobić MVP i PoC zgodnie z prawem?” on Spreaker.

Ten odcinek znajdziesz także na Spotify, Apple Podcast lub w Twojej innej ulubionej aplikacji.

Czym jest Proof of Concept? 

Proof of Concept (PoC) to pilotażowa implementacja założeń projektu, która ma pokazać możliwości ich wdrożenia oraz ich efekty – udowadniając przy tym, że projekt ma sens, spełnia postawione przed nim oczekiwania a model biznesowy jest możliwy do zrealizowania w docelowej formie.  

Celem wykonania PoC jest zebranie maksymalnej ilości wiedzy i sprawdzenie czy pomysł może zostać zrealizowany od strony technologii.  

Innymi słowy, jego opracowanie pozwala odpowiedzieć na pytanie czy pomysł jest wykonalny, przetestować aspekty techniczne i w dalszym rozwoju projektu zmniejszyć ryzyko niepowodzenia jego wdrożenia. Często może chodzić o zweryfikowanie czy da się połączyć ze sobą kilka technologii, czy planowane rozwiązanie sprosta wymaganiom wydajnościowym i obliczeniowym.  

Dlaczego warto przeprowadzić PoC?

Przeprowadzenie PoC pozwala na weryfikację koncepcji i podejść do rozwiązania problemu. Może okazać się, że wybrany przez nas sposób rozwiązania problemu nie jest wykonalny lub wymaga dodatkowych nakładów pracy. W takim przypadku można przeprojektować rozwiązanie, zanim zaczniesz inwestować dodatkowy czas i duże pieniądze w jego rozwój.

Ponadto PoC pozwala na sprawdzenie, czy rozwiązanie techniczne działa tak, jak zakładałeś/aś. Dzięki temu będziesz w stanie szybko zweryfikować efektywność rozwiązania i zdecydować, czy warto kontynuować jego rozwój.

Przetestowanie rozwiązania pozwala również na podejmowanie bardziej świadomych decyzji biznesowych. Mając przed sobą wyniki PoC minimalizujesz ryzyko inwestycji i dajesz sobie szansę na podejmowanie dalszych decyzji biznesowych na podstawie obiektywnych, rzeczywistych danych.

W efekcie Proof of Concept ma za zadanie odpowiedzieć zespołowi tworzącemu produkt na zasadnicze pytanie: Czy nasz pomysł nadaje się do wykonania w praktyce? 

Co istotne, PoC nie zawsze musi być kompletnym rozwiązaniem, a jedynie prototypem, który pozwala na weryfikację założeń projektowych. Dzięki temu można przetestować pomysł na małą skalę, a następnie wdrożyć go w większej skali, z pełnym przekonaniem, że rozwiązanie jest wykonalne i efektywne.

Czym jest i jak zrobić MVP? 

Minimum Viable Product (MVP) polega na wprowadzeniu na rynek produktu (np. aplikacji) z podstawową funkcjonalnością, zebranie feedbacku od pierwszych użytkowników (ich opinii o produkcie, aplikacji), a następnie przystąpienie do opracowania jego docelowej wersji. 

Po pierwsze, PoC jest metodą testowania poprawności założeń pomysłu i jego wykonalności. Różnica polega na tym, że MVP to w pełni działająca wersja proponowanego rozwiązania (produktu), ale w minimalnej wersji, czyli zawierającej podstawowe, kluczowe dla klienta funkcje. Celem MVP jest weryfikacja założeń projektu już pod kątem odbioru docelowej grupy użytkowników. PoC natomiast – jako swego rodzaju wewnętrzny eksperyment – nie jest udostępniany końcowym użytkownikom. Produkt powstaje jednak w jego następstwie (i najczęściej zbliżoną metodą).   

MVP ma więc odpowiedzieć na pytania: Czy jest zapotrzebowanie na mój produkt? Czy warto? Czy to dobry pomysł? Co udoskonalić w przyszłości i zaproponować zamiast udawanego produktu? 

Newsletter, który pomoże Ci rozwinąć 🚀 Twoją firmę technologiczną lub software house pod kątem prawnym i biznesowym.

Dołącz do społeczności właścicieli, kadry zarządzającej i managerskiej w firmach technologicznych i software house! Otrzymuj co 2 tygodnie najważniejsze informacje.

Więcej o naszym newsletterze „Let’s talk tech” przeczytasz pod linkiem: https://letstalktech.pl/

Po zapisaniu się odbierz od nas powitalnego maila z bonusami. W razie problemów, napisz do nas. Sprawdź folder spam/oferty.

Aktywując przycisk pod formularzem, akceptujesz nasz Regulamin (w zakresie dotyczącym Newslettera) oraz wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści edukacyjnych, informacji o produktach i usługach kancelarii Creativa Legal Korol Szczudło adwokaci sp.p., np. o nowych artykułach, kursach on-line, czy zniżkach. Przeczytaj, w jaki sposób przetwarzamy Twoje dane osobowe w naszej Polityce prywatności.

Ta strona jest chroniona przez reCAPTCHA. Mają zastosowanie Polityka prywatności oraz Regulamin serwisu Google.

Dlaczego Minimum Viable Product jest ważny dla startupów?

MVP jest niezwykle ważne dla startupów, ponieważ pozwala na szybkie i tanie sprawdzenie pomysłu na rynku. MVP pozwala na dokładniejsze zrozumienie potrzeb klientów i wprowadzenie istotnych poprawek w projektowanie produktu, a Tobie pozwoli wprowadzić iteracyjny proces budowania produktu i rozwijać firmę w metodzie lean startup.

MVP jest ważne dla rozwoju biznesu z wielu powodów.

Do najważniejszych należą:

  1. Szybkie wprowadzenie swojego produktu na rynek – już dostarczenie klientom minimalnej funkcjonalności zareklamowanej na swojej stronie www pozwoli zbadać potrzeby klientów.
  2. Minimalizacja ryzyka – tworzenie pełnego produktu z wykorzystaniem dużej ilości zasobów finansowych i ludzkich jest ryzykowne. Dzięki MVP można zmniejszyć to ryzyko i taka wersja produktu pozwoli sprawdzić czy pomysł ma potencjał rynkowy.
  3. Oszczędność czasu i pieniędzy – tworzenie pełnego produktu może zająć wiele czasu i wymagać dużych nakładów finansowych. Aplikacja posiadająca wystarczającą liczbę funkcjonalności pozwoli zaoszczędzić czas i pieniądze.

Jakie są najważniejsze cechy MVP minimum viable product?

Usługa dostarczana w ramach MVP powinna mieć następujące cechy:

  1. Skupienie się na najważniejszych funkcjonalnościach – MVP powinno oznaczać dostarczenie klientom minimalnej wartości, czyli sam produkt powinien zawierać tylko kluczowe funkcje,
  2. Prostota i łatwość testowania – MVP powinno być proste w obsłudze, aby użytkownicy mogli łatwo zrozumieć, jak działa produkt i dać Ci informacje zwrotną.
  3. Szybkość tworzenia – celem MVP jest szybkie wprowadzenie produktu na rynek (dzięki czemu sprawnie zbadasz zainteresowanie rozwiązaniem w internecie), dlatego powinno być ono tworzone w możliwie krótkim czasie.
  4. Minimalizacja kosztów – MVP powinno być tworzone w sposób, który minimalizuje koszty. W tym celu warto skupić się tylko na najważniejszych funkcjonalnościach i unikać zbędnych dodatków.

Tworzenie skutecznego MVP wymaga przede wszystkim zrozumienie, czego szukają użytkownicy, co może wzbudzić ich zainteresowanie i co Twój biznes może im zaoferować. Dzięki temu możliwe będzie również stworzenie produktu MVP, które będzie cieszyć się popularnością wśród klientów i przyniesie firmie sukces na rynku.

Jak stworzyć skuteczne MVP?

Aby stworzyć skuteczne MVP, należy przejść przez kilka kroków:

  1. Określenie celów w zestawieniu z grupą docelową – przed rozpoczęciem tworzenia MVP należy określić, jakie cele chcemy osiągnąć i jaki problem ma rozwiązać nasz produkt.
  2. Określenie najważniejszych funkcjonalności – MVP oparty jest tylko na najważniejszych funkcjach kluczowych dla rozwiązania problemu klienta.
  3. Prototypowanie – należy stworzyć prototyp produktu, który zawiera wybrane funkcjonalności. Prototyp powinien być prosty i intuicyjny w obsłudze, co ułatwi klientom jego przetestowanie.
  4. Testowanie – należy przetestować prototyp produktu na grupie użytkowników, którzy są potencjalnymi klientami. Testowanie powinno umożliwić uzyskanie feedbacku od użytkowników i wykrycie ewentualnych problemów z produktem.
  5. Poprawianie – na podstawie feedbacku należy wprowadzić poprawki do prototypu produktu (a w razie potrzeby kolejne funkcjonalności) i powtórzyć testowanie.
  6. Powtarzanie procesu – powyższe kroki należy powtarzać aż do momentu, gdy produkt będzie gotowy do wprowadzenia na rynek i zaprezentowania użytkownikowi jako świetny pomysł w nowej odsłonie!

Czy wykonanie PoC lub MVP jest konieczne? Czy bez tego mogę bezpiecznie wdrożyć swój produkt?

Z prawnego punktu widzenia PoC czy MVP nie jest obowiązkowym elementem projektu IT, natomiast pozwoli Ci zweryfikować ideę produktu, ocenić możliwości zaspokajania potrzeb potencjalnych klientów a także zweryfikować kwestie prawne. Tworząc jednak aplikację czy inne rozwiązanie technologicznie zaawansowane i kompleksowe, warto zastanowić się nad taką weryfikacją pomysłów i założeń przed wdrożeniem ich w życie.  

PoC warto wykonać w szczególności, gdy twój produkt (rozwiązanie IT) ma mieć nowatorski charakter lub będzie wymagała złożonej integracji z obecnie stosowanymi przez ciebie rozwiązaniami. Jak już wiesz, jego opracowanie pozwala określić wykonalność pomysłu i zidentyfikować ewentualne zagrożenia w procesie budowy i rozwoju aplikacji przy minimalnym wysiłku, zanim jeszcze prace nad nią rozpocznie zespół developerski i zostaną wygenerowane wysokie koszty realizacji, które – może okazać się – powstały niepotrzebnie.

MVP warto wykonać nie tylko, gdy proponowane rozwiązanie nie było czy nie jest często stosowane i powszechnie znane, ale wtedy, gdy jednocześnie chcesz skonfrontować swój pomysł na biznes z rynkiem, w prosty sposób określić jego potencjał produktu w zderzeniu z konkurencją na rynku, zainteresowaniem użytkowników i dotarciem do konkretnej grupy docelowej. Jednocześnie nie wymaga ono zachowania klasycznej etapowości wprowadzania prawdziwego produktu na rynek (badania rynku, logistyki i produkcji, marketingu, obsługi klienta), co może dużo kosztować, a nie przynieść efektu sprzedażowego.

Jak zadbać o legalność i poprawne wdrożenie MVP i PoC? Od czego zacząć?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy umiejscowić MVP i PoC w procesie rozwoju projektu. Choć pojęcia te są ze sobą powiązane, to odnoszą się jednak do różnych etapów tego procesu i służą innym celom. 

PoC jest elementem początkowych etapów projektu i jest wykonywane na etapie przedprodukcyjnym, na którym ma zostać potwierdzona (lub obalona) wykonalność pomysłu.  

MVP z kolei jest dalszą fazą etapu rozwoju produktu. Stanowi wczesną wersję produktu, już dostępnego na rynku (wprowadzonego do sprzedaży).  

Jak stworzyć MVP zgodnie z prawem? 

Wykonanie MVP i wprowadzenie pierwszej wersji produktu na rynek wymaga od podmiotu go dostarczającego zachowania wymogów prawnych i spełnienia określonych obowiązków.  

Dlaczego?  

A to dlatego, że w świetle prawa taki podmiot staje się: 

  • usługodawcą świadczącym usługi drogą elektroniczną, 
  • dostawcą usług cyfrowych bądź treści cyfrowych, 
  • przedsiębiorcą zawierającym z konsumentem umowę na odległość lub umowę w relacji B2B, 
  • administratorem danych osobowych swoich klientów oraz jednocześnie podmiotem przetwarzającym dane osobowe przez nich dostarczane (na którą to kwestię klienci są często wyczuleni!).  

Udostępnienie oprogramowania, choćby w tej właśnie wersji podstawowej, stanowi bowiem z prawnego punktu widzenia umowę o świadczenie usług drogą elektroniczną, tym samym konieczne jest, aby świadczenie tej usługi zostało poprzedzone udostępnieniem klientowi regulaminu. 

Należy także zadbać o opracowanie informacji o zasadach przetwarzania danych użytkowników aplikacji (np. politykę prywatności). Więcej na temat polityki prywatności przeczytasz w naszym artykule Polityka prywatności jako obowiązek informacyjny z RODO.

Jeśli Twoje usługi będą kierowane na rynek regulowany (np. będą wiązać się z obrotem instrumentami finansowymi) lub ich świadczenie będzie wiązało się ze szczególnymi obowiązkami prawnymi np. AML – ich spełnienie będzie wymagane już na etapie MVP. Wymogi prawne, np. w zakresie wdrożenia polityki prywatności czy zasad wysyłki powiadomień lub newslettera powinien spełniać także landing page. Wyjątek może stanowić skorzystanie np. z piaskownicy regulacyjnej – wówczas pod nadzorem właściwej instytucji możesz stopniowo testować i wdrażać niezbędne wymogi. Ewentualnie możesz dodatkowo korzystać z innych pośredników, którzy posiadają niezbędne dla Ciebie uprawnienia (np. systemy płatności). 

Potrzebujesz pomocy przy stworzeniu MVP? Regulaminu, polityki prywatności bądź analizy Twojego pomysłu na biznes? Skorzystaj z formularza bezpłatnej konsultacji i umów się na rozmowę!

Jak stworzyć PoC zgodnie z prawem? 

Choć etap PoC przeznaczony jest do celów wewnętrznych, to już na etapie weryfikacji założeń pomysłu może pojawić się potrzeba sprostania wymogom prawnoautorskim, w szczególności, jeśli proces rozwoju projektu opiera się o zakupione licencje czy korzystaniu z cudzych narzędzi. Przyszli klienci korzystający z Twojej aplikacji czy innego rozwiązania powinni być bowiem zabezpieczeni przed roszczeniami np. producentów oprogramowania. 

PoC jest także doskonałym momentem na ostateczne zmapowanie i usystematyzowanie wymogów prawnych związanych z wdrożeniem Twojego rozwiązania, co pozwoli Ci zaplanować od strony technicznej (a zarazem od razu zgodnie z prawem) np. proces składania zamówień, rozmieszczania checkboxów, szyfrowania i ochrony danych osobowych użytkowników, czy informowania o wymaganiach technicznych.  

Chcesz zlecić przeprowadzenie MVP lub PoC zewnętrznemu software house’owi? Pamiętaj o odpowiedniej umowie i przeczytaj nasz artykuł Jak zabezpieczyć się przy współpracy z software house?  

Jakie umowy należy zawrzeć żeby Twój minimum viable product miał szansę spotkać się z potencjalnym klientem a biznes rósł?

Tworząc MVP, ważne jest również, aby zadbać o umowy związane z Twoim produktem. Oto kilka kwestii, na które powinieneś zwrócić uwagę:

  1. Umowy licencyjne – jeśli korzystasz z oprogramowania, którego nie stworzyłeś samodzielnie, ważne jest, aby poznać warunki korzystania z niego. Niekiedy wymagana jest umowa licencyjna, która określa zasady korzystania z oprogramowania i jego manualnej obsługi.
  2. Umowy z kontrahentami – jeśli planujesz współpracować z innymi firmami czy kontrahentami, ważne jest, aby przygotować odpowiednią umowę zabezpieczającą Twój biznes.
  3. Umowy z pracownikami – jeśli zatrudniasz pracowników, warto przygotować umowę o pracę lub umowę zlecenie, która określi warunki współpracy oraz obowiązki pracowników tworzących nowy, dany produkt.

Podsumowanie

Jeśli zdecydujesz się wykonać PoC lub MVP, zadbaj o ich zgodność z prawem. Musisz upewnić się m.in., że PoC i MVP:

  • są zgodne z regulacjami dotyczącymi prywatności i ochrony danych, czyli np. zbierasz tylko niezbędne dane, masz odpowiednie zezwolenia i zgody użytkowników,
  • nie naruszają praw własności intelektualnej (znaki towarowe, prawa autorskie), podmiotów lub osób trzecich (oraz nie naruszy ich docelowy produkt),
  • spełniają szczególne wymogi prawne obowiązujące w danej branży czy na danym rynku,
  • landing page lub Twoja strona, na której zamieszczasz informację czy krótki film o tym, że produkt jest dostępny do przetestowania jest zgodna z prawem (sprawdź przy okazji nasz artykuł i pobierz darmowego e-booka: Landing page zgodny z prawem),
  • odpowiadają/są w stanie sprostać wymogom w zakresie ochrony praw konsumenta. 

Zadbanie o legalność PoC i MVP nie tylko uchroni Cię przed ewentualną odpowiedzialnością, ale również pozytywnie wypozycjonuje Cię wśród konkurencji, pozwoli kontynuować projekt bez opóźnień, by następnie bezpiecznie wdrożyć go w życie i w miejsce udawanego produktu wprowadzić bezpieczny i atrakcyjny, pełnowartościowy produkt!

Zdjęcie dodane przez Helena Lopes.

Arkadiusz Szczudło

Arkadiusz Szczudło

Jestem adwokatem, Partnerem Zarządzającym w kancelarii Creativa Legal, wiceprezesem fundacji Creativa Education, mentorem i twórcą internetowym. Specjalizuję się w prawie nowych technologii oraz prawnym wsparciu biznesu – w tym w szczególności e-commerce i biznesu online. Jestem ekspertem w zakresie prawnych aspektów technologii blockchain.

Subskrybuj nasz newsletter i bądź na bieżąco!

Otrzymuj informacje o nowościach w prawie, nowych artykułach, produktach, usługach, czy szkoleniach od kancelarii Creativa Legal.

Dołącz do ponad 6000 innych osób, które już nam zaufało!

Po zapisaniu się odbierz od nas maila z potwierdzeniem. W razie problemów, napisz do nas. Sprawdź folder spam/oferty.

Aktywując przycisk pod formularzem, akceptujesz nasz Regulamin (w zakresie dotyczącym Newslettera) oraz wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści edukacyjnych, informacji o produktach i usługach kancelarii Creativa Legal Korol Szczudło adwokaci sp.p., np. o nowych artykułach, kursach on-line, czy zniżkach. 

Zapoznaj się z naszą Polityką prywatności.

Ta strona jest chroniona przez reCAPTCHA. Mają zastosowanie Polityka prywatności oraz Regulamin serwisu Google.

Newsletter, który pomoże Ci rozwinąć 🚀 Twoją firmę technologiczną lub software house pod kątem prawnym i biznesowym.

Dołącz do społeczności właścicieli, kadry zarządzającej i managerskiej w firmach technologicznych i software house! Otrzymuj co 2 tygodnie najważniejsze informacje. Więcej o naszym newsletterze „Let’s talk tech” przeczytasz pod linkiem: letstalktech.pl.

Po zapisaniu się odbierz od nas powitalnego maila z bonusami. W razie problemów, napisz do nas. Sprawdź folder spam/oferty.

Aktywując przycisk pod formularzem, akceptujesz nasz Regulamin (w zakresie dotyczącym Newslettera) oraz wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści edukacyjnych, informacji o produktach i usługach kancelarii Creativa Legal Korol Szczudło adwokaci sp.p., np. o nowych artykułach, kursach on-line, czy zniżkach. 

Zapoznaj się z naszą Polityką prywatności.

Ta strona jest chroniona przez reCAPTCHA. Mają zastosowanie Polityka prywatności oraz Regulamin serwisu Google.