Jak zorganizować loterię?

Wszelkiego rodzaju konkursy przyciągają uczestników a zatem i potencjalnych klientów, jeżeli są przeprowadzane w celu promocji danej marki. Wiele podmiotów zastanawia się, czy loteria nie będzie lepszym sposobem na przeprowadzenie takiej akcji promocyjnej. Wynika to z tego, że w przypadku konkursów zwycięzca nie jest wybierany losowo, a o tym kto wygrywa decyduje organizator. Przekłada się to na fakt, że próg wejścia dla uczestnika jest większy: musi na przykład przygotować swoje zgłoszenie w sposób kreatywny, aby wyróżnić się spośród innych. W przypadku loterii wybór zwycięzcy jest losowy i zwykle nie wymaga podjęcia bardziej skomplikowanych aktywności niż zgłoszenie swojego udziału. 

Jednakże w związku z tym, że wybór następuje losowo organizowanie loterii wymaga szczególnej uwagi i przygotowania prawnego, ponieważ podlega pod ustawę z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych. Chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak zorganizować loterię zgodnie z prawem w Polsce? Czytaj dalej! 

Nie chcesz czytać całego artykułu? Zapoznaj się z podsumowaniem na start! 

• Loteria to gra losowa, w której wygrana zależy od przypadku, mogą być to pieniądze lub rzeczy.
• Każdy może zorganizować loterię, ale wymaga to uzyskania zezwolenia lub zgłoszenia. Wyjątkiem są loterie pieniężne, które podlegają monopolowi państwowemu.
• Przeprowadzenie loterii może być kosztowne – opłaty za zezwolenie zależą od rodzaju loterii i wartości puli nagród, a także aktualnej kwoty bazowej (teraz 7364,30 zł). 
• Z prowadzeniem gier hazardowych wiążą się dodatkowe obowiązki, np. konieczność odpowiedniego zabezpieczenia losów przed sfałszowaniem lub przedwczesnym odczytaniem wyniku gry, obowiązek nadzorowania loterii wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie certyfikaty czy konieczność sporządzania i przekazywania niezbędnych sprawozdań. 
• Naruszenie przepisów może skutkować dotkliwymi karami pieniężnymi dla organizatora oraz uczestników.

Chcesz dowiedzieć się więcej, o organizowaniu konkursów i innych akcji promocyjnych? Zerknij do tych artykułów:

• Konkurs w social mediach, czy warto organizować?
• Jak zorganizować konkurs lub rozdanie w social mediach?
• Konkursy i rozdania w social mediach – loteria czy przyrzeczenie publiczne

Czym jest loteria? 

Loteria, pod kątem prawnym jest grą losową, czyli grą o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku. 

Na gruncie ustawy o grach hazardowych, mamy do czynienia z:

• loteriami pieniężnymi, w których uczestniczy się przez nabycie losu lub innego dowodu udziału w grze a przewidziane są wyłącznie wygrane pieniężne;
• loteriami fantowymi, w których uczestniczy się przez nabycie losu lub innego dowodu udziału w grze a przewidziane są wyłącznie wygrane rzeczowe;
• loteriami promocyjnymi, w których uczestniczy się przez nabycie towaru, usługi lub innego dowodu udziału w grze i tym samym nieodpłatnie uczestniczy się w loterii a przewidziane są wygrane pieniężne lub rzeczowe;
• loteriami audioteksowymi, w których uczestniczy się przez odpłatne połączenie telefoniczne lub wysyłanie wiadomości tekstowych z użyciem publicznej sieci telekomunikacyjnej.

Zastanawiasz się, czy Twoja akcja promocyjna podpada pod przepisy dotyczące loterii, czy może jednak nie? Skontaktuj się z nami a podpowiemy Ci, co należy zrobić podczas 15 minutowej, darmowej konsultacji! Wystarczy, że uzupełnisz poniższy formularz. 

Co należy zrobić, aby zorganizować loterię?

Podstawowym wymaganiem jest uzyskanie odpowiedniego zezwolenia lub zgłoszenia. 

Nie oznacza to, że na podstawie zezwolenia można urządzić każdą z loterii. Loterie pieniężne objęte są monopolem państwa. Zatem organizacja takiej loterii nie będzie dostępna dla przeciętnego zjadacza chleba. 

Wyjątek dotyczy również loterii audioteksowych. W tym zakresie organizatorami mogą być wyłącznie spółki akcyjne lub spółki ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą terytorium RP lub państw UE i EFTA. 

Zaś loterie fantowe, bingo fantowe lub loterie promocyjne mogą być urządzane, na podstawie udzielonego zezwolenia, przez osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. W niektórych jednak przypadkach wystarczające jest zgłoszenie zamiaru przeprowadzenia loterii.

Kiedy wystarczające jest zgłoszenie loterii? 

Jeżeli chcemy zorganizować loterię fantową a wartość puli wygranych jest niewielka (do wysokości kwoty bazowej, tj. w 2024 r. do kwoty 7364,30 zł) wystarczające jest zgłoszenie, które przesyłane jest do urzędu nie później niż na 30 dni przed dniem rozpoczęcia gry. 

Zgłoszenie wystarczy również, gdy spełnione są łącznie następujące przesłanki: 

• loteria fantowa organizowana jest organizację pożytku publicznego;
• wartość puli nagród jest wyższa niż kwota bazowa, ale nie jest jednorazowo wyższa niż jej piętnastokrotność (tj. w 2024 r. ok. 110 tys. złotych);
• a wartość wszystkich loterii fantowych organizowanych w danym roku przez organizację pożytku publicznego nie jest wyższa niż jej trzydziestokrotność kwoty bazowej (tj. w 2024 r ok. 220 tys. złotych).  

Jak przeprowadzić loterię zgodnie z prawem? 

Aby przeprowadzić loterię zgodnie z prawem należy:

• złożyć wniosek o wydanie zezwolenia lub odpowiednie zgłoszenie, wraz z wymaganymi załącznikami;
• poczekać na otrzymanie decyzji zezwalającej na organizację loterii;
• dokonać wszystkich niezbędnych formalności podczas prowadzenia loterii, takich jak nadzór nad loterią przez osobę uprawnioną czy zabezpieczenie losów;
• złożyć odpowiednie sprawozdanie po zakończeniu loterii. 

Gdzie złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie loterii?

Zezwolenia wydają różne organy, w zależności od tego z jaką grą mamy do czynienia i na jakim obszarze ma być prowadzona. 

Jeżeli loteria fantowa, audioteksowa lub promocyjna prowadzona jest na terytorium na obszarze właściwości miejscowej jednego dyrektora izby administracji skarbowej to z wnioskiem o zezwolenie należy udać się do tego dyrektora izby administracji skarbowej. 

Jeżeli zaś loteria ma być przeprowadzona na większym obszarze, organem właściwym do wydania zezwolenia jest dyrektor izby administracji skarbowej właściwy dla miejsca siedziby wnioskodawcy. 

W przypadku organizacji loterii fantowej, przez organizację pożytku publicznego lub gdy wartość wygranych nie przekracza kwoty bazowej (tj. w sytuacjach, w których wystarczające jest zgłoszenie zamiaru przeprowadzenia loterii) – zgłoszenia dokonuje naczelnikowi urzędu celno-skarbowego, na którego obszarze właściwości miejscowej są urządzane i prowadzone takie gry lub według siedziby wnioskodawcy. 

Pamiętaj jednak, że organizując loterię fantową lub bingo fantowe dochód z ich przeprowadzenia przeznaczony musi zostać w całości na realizację określonych w zezwoleniu i regulaminie gry celów społecznie użytecznych, w szczególności dobroczynnych. Urzędy będą Cię z tego rozliczać! W terminie 30 dni od dnia zakończenia urządzanej gry musisz przedstawić odpowiedniemu urzędowi szczegółową informację o realizacji powyższego. 

Co powinien zawierać wniosek o udzielenie zezwolenia?

Wniosek o udzielenie zezwolenia powinien zawierać:

• nazwę i status prawny podmiotu występującego z wnioskiem; 
• dane osobowe (imiona, nazwiska, obywatelstwo, miejsce zamieszkania, rodzaj oraz serię i numer dokumentu tożsamości) osób zarządzających podmiotem oraz reprezentujących podmiot występujący z wnioskiem;
• określenie obszaru, na którym planuje się urządzenie loterii;
• określenie czasu, w którym planuje się urządzenie loterii;
• bankowe gwarancje wypłat nagród;
• projekt regulaminu loterii;
• dokumenty potwierdzające legalność źródeł pochodzenia środków finansowych i majątku przeznaczonego na urządzenie loterii
• aktualne zaświadczenia o niezaleganiu z zapłatą podatków stanowiących dochód budżetu państwa, należności celnych oraz składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.

Jakie są obowiązkowe elementy regulaminu loterii? 

Nie zapominaj o tym, że wraz z wnioskiem musisz złożyć regulamin loterii, który zostanie zatwierdzony wraz z wydaniem zezwolenia na przeprowadzenie loterii. 

Regulamin loterii ma za zadanie określać zasady organizacji loterii oraz sposób spełniania warunków ustawowych związanych z jej urządzaniem.

Obowiązkowe elementy regulaminu loterii to: 

• nazwa loterii;
• nazwa organizatora;
• wskazanie organu wydającego zezwolenie;
• zasady prowadzenia loterii;
• obszar, na którym będzie urządzana loteria;
• czas trwania loterii;
• sposób urządzania loterii, w szczególności miejsce i termin losowania nagród;
• sposób zapewnienia prawidłowości urządzania loterii;
• sposób i termin ogłaszania wyników;
• miejsce i termin wydawania wygranych;
• tryb i terminy rozpatrywania reklamacji i zgłaszania roszczeń;
• wartość puli nagród;

Organizacja loterii promocyjnej wymaga wskazania w regulaminie również terminu rozpoczęcia i zakończenia sprzedaży towarów lub innych dowodów udziału w loterii promocyjnej. 

Zaś w przypadku loterii fantowej regulamin powinien obejmować:

• liczbę losów lub kartonów przeznaczonych do sprzedaży; 
• cenę jednego losu lub kartonu; 
• cel społecznie użyteczny, w szczególności dobroczynny, na który zostanie przeznaczony dochód z gry 

oraz 

• liczbę i rodzaj fantów przeznaczonych na nagrody wraz z procentowym określeniem wartości fantów w stosunku do łącznej ceny przeznaczonych do sprzedaży losów lub kartonów.

Należy pamiętać o tym, że uczestnicy muszą mieć zapewnioną możliwość zapoznania się z treścią regulaminu. W przypadku loterii przeprowadzanych przez Internet warunek ten można spełnić na przykład poprzez publikację regulaminu na stronie internetowej.

Obowiązkowe załączniki i zaświadczenia do wniosku

Do wniosku o wydanie zezwolenia należy dołączyć następujące załączniki:

• bankowe gwarancje wypłaty nagród;
• dokumenty potwierdzające legalność źródeł pochodzenia środków finansowych przeznaczonych na organizację loterii, obejmujące:
• sprawozdanie finansowe za rok obrotowy poprzedzający rok złożenia wniosku;
• budżet/kosztorys loterii, który powinien obejmować wszystkie związane z nią koszty (m.in. koszty nagród, koszty marketingu, koszty obsługi prawnej, koszty pracy pracowników organizatora);
• wyciąg z rachunku bankowego organizatora;
• zaświadczenie o niezaleganiu z podatkami;
• zaświadczenie o niezaleganiu ze składkami ZUS;
• zaświadczenie o niezaleganiu z cłami. 

Pamiętaj o tym, że dokumenty dołączane do wniosków i zawiadomień składa się w formie oryginałów lub odpisów poświadczonych za zgodność z oryginałem przez notariusza, adwokata, radcę prawnego lub doradcę podatkowego.

Potrzebujesz pomocy z organizacją loterii? Skontaktuj się z nami! Wystarczy, że wypełnisz ten formularz. 

Ile kosztuje organizacja loterii? 

Wydanie zezwolenia na organizację loterii podlega opłacie w wysokości:

• 100% kwoty bazowej, w przypadku loterii fantowej albo gry bingo fantowe, 
• 50% kwoty bazowej, w przypadku loterii fantowej albo gry bingo fantowe, gdy zezwolenie dotyczy gier urządzanych na obszarze jednego województwa – 50% kwoty bazowej;
• 10% wartości puli nagród, nie mniej niż 50% kwoty bazowej w przypadku loterii promocyjnej albo loterii audioteksowej. 

Kwota bazowa ustalana jest dla danego roku kalendarzowego jako kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego w obwieszczeniu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W 2024 r. kwota bazowa wynosi 7364,30 zł.

Postępowanie w sprawie wydania zezwolenia

Po złożeniu wniosku prowadzone jest postępowanie w sprawie wydania zezwolenia. Dyrektor izby skarbowej ma 2 miesiące na wydanie decyzji w przedmiocie udzielenia zezwolenia na urządzenie loterii. Biorąc pod uwagę praktykę działania organów skarbowych, należy być przygotowanym na wydanie tej decyzji bliżej końca tego terminu).

W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku, dyrektor izby skarbowej wydaje organizatorowi zezwolenie na urządzenie loterii oraz równocześnie zatwierdza jej regulamin (dołączony do wniosku). Co ważna, ewentualna późniejsza zmiana regulaminu również wymaga zatwierdzenia przez dyrektora izby skarbowej.

Zezwolenia na urządzenie loterii udziela się na czas jej trwania, nie dłużej jednak niż na 2 lata.

Kiedy mogę rozpocząć loterię?

Loterię możesz rozpocząć od dnia określonego w zezwoleniu. Termin ten może być jednak przedłużony, jednokrotnie, na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy. Zezwolenie wydawane jest na nie dłużej niż 2 lata. 

Warto dobrze zastanowić się, kiedy planowane jest rozpoczęcie loterii, aby w odpowiednim terminie złożyć wniosek, bo w przypadku nierozpoczęcia działalności w terminie określonym w zezwoleniu, zezwolenie wygasa w całości lub w części, w której nie podjęto działalności.

Obowiązki organizatora loterii

Organizacja loterii nakłada na podmiot ją organizujący wielke obowiązków. Jednym z głównych obowiazków jest przestrzeganie zatwierdzonego regulaminu loterii oraz postanowień zezwolenia na urządzenie loterii. Niektóre pozostałe obowiązki opisane zostały poniżej. 

Tylko profesjonaliści mogą nadzorować loterię

Prowadząc loterię, pamiętaj, że tylko profesjonaliści mogą ją nadzorować! 

Zgodnie z ustawą o grach hazardowych należy zapewnić, aby osoby pełniące funkcję lub zajmujące stanowisko, z którym wiąże się obowiązek:

• nadzorowania gier hazardowych, w szczególności dyrektorzy oddziałów, ośrodków gier oraz ich zastępcy, kierownicy i ich zastępcy, osoby nadzorujące gry telebingo, loterie fantowe, gry bingo fantowe, loterie promocyjne i loterie audioteksowe, inspektorzy w ośrodkach gier, kasjerzy stołu, osoby nadzorujące prowadzenie gier przez sieć Internet,
• bezpośredniego prowadzenia gry hazardowej, w szczególności: krupierzy, obsługujący automaty do gier, urządzenia losujące lub urządzenia do gier, z wyłączeniem pracowników obsługi technicznej
• przed rozpoczęciem wykonywania obowiązków na zajmowanym stanowisku lub pełnienia funkcji odbyły szkolenie z zakresu przepisów o grach hazardowych i regulaminów urządzanych gier w zakresie niezbędnym do wykonywania powyższych czynności.

Obowiązek ten nie dotyczy jednak np.:

• osób dystrybuujących losy loterii pieniężnych i loterii fantowych, dowody udziału w grze telebingo, bingo pieniężne i bingo fantowe oraz dowody udziału w loterii promocyjnej;
• osób nadzorujących i bezpośrednio prowadzących loterię fantową lub grę bingo fantowe, do których przeprowadzenia wystarcza zgłoszenie.

Zabezpieczenie loterii

Pamiętaj, że przeprowadzając loterię fantową jesteś zobowiązana/zobowiązany zabezpieczyć losy lub inne dowody udziału w takiej grze! Zabezpieczenie to powinno obejmować ochronę przed sfałszowaniem oraz przedwczesnym odczytaniem wyniku gry, w szczególności przed prześwietleniem, otwarciem lub zdrapaniem farby ochronnej i zamknięciem lub ponownym naniesieniem farby ochronnej bez naruszenia struktury papieru.

Zaś jeżeli z jakichś powodów jako organizator chcesz zniszczyć losy, kartony lub inne dowody udziału w grze musisz poinformować o tym właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego co najmniej na 7 dni przed planowanym terminem przeprowadzenia tych czynności.

Zakończenie loterii

Koniec loterii to nie jest koniec obowiązków związanych z jej przeprowadzeniem. 

Podmiot urządzający loterie fantowe lub gry bingo fantowe, w terminie 30 dni od dnia zakończenia loterii fantowej lub gry bingo fantowe, sporządza i przesyła do właściwego organu informacje dotyczące przeprowadzonej loterii fantowej lub gry bingo fantowe, zawierające:

• wykaz wydanych wygranych rzeczowych wraz z określeniem ich wartości;
• określenie wysokości kwot przekazanego dochodu z gry na cele społecznie użyteczne, w szczególności dobroczynne;
• zestawienie ilości wystawionych i anulowanych imiennych zaświadczeń o uzyskanej wygranej, zawierające numery i serie zaświadczeń, wysokości wygranych i daty wystawienia zaświadczeń.

Dodatkowo, na żądanie uczestnika podmiot urządzający grę hazardową jest obowiązany, wystawić imienne zaświadczenie o uzyskanej przez niego wygranej. Zaświadczenie jest drukiem ścisłego zarachowania.

Konieczne jest również:

• prowadzenie ewidencji zaświadczeń oraz przechowywanie odpisów wydanych zaświadczeń przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym uzyskano wygraną lub nastąpiła wypłata (wydanie) wygranej;
• prowadzenie ewidencję wypłaconych (wydanych) wygranych, których wartość wynosi co najmniej 2280 zł;
• przedstawianie niezbędnych ewidencji na żądanie odpowiedniego organu.

Podatek od gier, czyli obowiązki podatkowe

Podmiot, który urządza gry hazardowe (z wyłączeniem loterii promocyjnych) na podstawie udzielonej koncesji lub udzielonego zezwolenia jest zobowiązany do odprowadzenia podatku od gier. 

Podstawę opodatkowania podatkiem od gier stanowi:

• w loterii pieniężnej, loterii fantowej i grze telebingo – suma wpływów uzyskanych ze sprzedaży losów lub innych dowodów udziału w grze;
• w loterii audioteksowej – przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych, organizatora loterii audioteksowej uzyskany z tej loterii.

Stawka podatku od gier wynosi dla:

• loterii fantowej i gry bingo fantowe – 10%;
• loterii pieniężnej – 15%;

Podatnicy mają obowiązek:

• składania właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego deklaracji podatkowych dla podatku od gier, według ustalonego wzoru,
• obliczania oraz wpłacania podatku od gier na rachunek właściwego urzędu skarbowego

co miesiąc, w terminie do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczy rozliczenie.

Konsekwencje naruszeń ustawy o grach hazardowych

Pamiętaj o tym, że naruszenie przepisów ustawy o grach hazardowych może wiązać się z dotkliwą karą pieniężną. W szczególności, karze pieniężnej podlega:

• urządzający gry hazardowe bez koncesji, bez zezwolenia lub bez dokonania wymaganego zgłoszenia;
• urządzający gry hazardowe na podstawie udzielonej koncesji, udzielonego zezwolenia lub dokonanego zgłoszenia, który narusza warunki zatwierdzonego regulaminu, udzielonej koncesji, udzielonego zezwolenia lub dokonanego zgłoszenia lub prowadzi gry na automatach do gier, urządzeniu losującym lub urządzeniach do gier bez wymaganej rejestracji automatu do gier, urządzenia losującego lub urządzenia do gry;
• uczestnik gry hazardowej urządzanej bez koncesji, bez zezwolenia lub bez zgłoszenia. W takiej sytuacji kara pieniężna wynosi 100% uzyskanej wygranej. 

Jak widzisz, w przypadku wadliwego prowadzenia loterii kara spadnie nie tylko na Ciebie jako podmiot organizujący loterię, ale również na uczestników loterii! 

Zaś kary pieniężne przewidywane przez ustawę są dotkliwe. Mogą wynosić nawet do 200 tys. złotych, a w przypadku, gdy wymagane jest tylko zgłoszenie – do 10 tys. złotych.

Podsumowanie

Jeśli chcesz urządzić loterię jako formę promocji dla Twojej marki, warto zrozumieć, że loterie mają swoje specyficzne wymogi i procedury prawne. Loteria to gra losowa, gdzie wybór zwycięzcy jest przypadkowy, co może być atrakcyjne dla potencjalnych uczestników, ale prowadzenie jej wiąże się z licznymi obowiązkami i przepisami prawnymi. Teraz już wiesz jakimi! 

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat organizacji loterii lub innych form promocji? Skontaktuj się z nami i zapytaj o pomoc! Wystarczy, że uzupełnisz poniższy formularz! 

Zdjęcie dodane przez Markus Winkler.