Określenie zasad tworzenia i rejestracji spółek wymaga od ustawodawcy pogodzenia interesów przedsiębiorców oraz wymogów bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Pomocny jest w tym zakresie postęp technologiczny, dzięki któremu niektóre rodzaje spółek można zawiązać i zarejestrować online. Prosta spółka akcyjna dołączyła do tego grona podmiotów, które można zarejestrować przy wykorzystaniu wzorca w dedykowanym systemie S24.
Przeczytaj też główny artykuł: Prosta spółka akcyjna – kompendium wiedzy.
Przeczytaj również:
- Jak utworzyć i zarejestrować prostą spółkę akcyjną
- Z jakich organów składa się prosta spółka akcyjna – i jak one funkcjonują
- Czym jest kapitał akcyjny w prostej spółce akcyjnej
- Wszystko o „akcjach” w Prostej Spółce Akcyjnej – rewolucja dla nowoczesnych startupów
- Akcjonariusze w Prostej Spółce Akcyjnej – odpowiedzialność, wyłączenie, ustąpienie i wiele więcej
- Zmiany strukturalne i zakończenie działalności prostej spółki akcyjnej
Innowacyjnych uproszczeń należy zatem poszukiwać w złagodzonych wymogach jej powstania, co w założeniu ma uczynić ją atrakcyjnym rozwiązaniem dla początkujących statupów.
Nazwa zobowiązuje – będzie prościej
Kodeks precyzyjnie określa, podjęcie jakich czynności wymaga utworzenie P.S.A. Są to:
- zawarcie umowy spółki;
- ustanowienie organów wymaganych przez ustawę lub umowę spółki;
- pokrycie minimalnego kapitału akcyjnego;
- wpis do rejestru.
Bardzo podobna jest lista wymagań stojących przed założycielami “zwykłej” spółki akcyjnej. Gdzie więc elementy uproszczenia? Parafrazując znane powiedzenie, tkwią one w szczegółach. Dość wspomnieć, że minimalny kapitał potrzebny do utworzenia S.A. to 100 000 zł, a w przypadku P.S.A. zaledwie 1 zł. Ponadto w spółce akcyjnej obligatoryjne jest ustanowienie co najmniej dwóch organów, a w prostej spółce akcyjnej tylko jednego.
Więcej o kapitale P.S.A. oraz jej organach możecie przeczytać w artykułach: „Czym jest kapitał akcyjny w prostej spółce akcyjnej” i “Z jakich organów składa się prosta spółka akcyjna – i jak one funkcjonują”.
Umowa prostej spółki akcyjnej
Umowa w P.S.A. spełnia podwójną funkcję tzn. w umowie wyrażona jest wola akcjonariuszy o założeniu spółki i stanowi ona podstawę prawną praw i zobowiązań akcjonariuszy oraz określa organizację i sposób działania spółki. Jest swoistą konstytucją spółki, w której muszą znaleźć się zakreślone przez ustawodawcę obligatoryjne elementy.
Umowa zgodnie z zapisem art. 3005 KSH musi określać:
- firmę i siedzibę spółki;
- przedmiot działalności spółki;
- liczbę, serie i numery akcji, związane z nimi uprzywilejowanie, akcjonariuszy obejmujących poszczególne akcje oraz cenę emisyjną akcji;
- jeżeli akcjonariusze wnoszą wkłady niepieniężne – przedmiot tych wkładów, serie i numery akcji obejmowanych za wkłady niepieniężne oraz akcjonariuszy, którzy obejmują te akcje;
- jeżeli przedmiotem wkładu niepieniężnego jest świadczenie pracy lub usług – także rodzaj i czas świadczenia pracy lub usług;
- organy spółki;
- liczbę członków zarządu i rady nadzorczej, jeżeli została ustanowiona, albo co najmniej minimalną i maksymalną liczbę członków tych organów;
- czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.
Brak w umowie jednego z tych podstawowych elementów skutkować będzie odmową zarejestrowania spółki i koniecznością uzupełniania o brakujące elementy.
Niektóre zapisy powinny znaleźć się w umowie spółki, jeśli akcjonariusze zamierzają wywołać określony skutek. Doktryna nazywa te elementy umowy jako obligatoryjnie warunkowe.
Postanowienia te to np. uprzywilejowanie akcji, oznaczenie czasu trwania spółki, postanowienia dotyczące wkładów niepieniężnych. Brak tych zapisów nie stanowi podstawy do odmowy wpisu spółki do rejestru, spowoduje jedynie niezaistnienie zamierzonego skutku prawnego. Ze względu na zmienną wysokość kapitału akcyjnego ustawodawca w treści art. 3003§2 KSH zakazał określania w umowie P.S.A. informacji o kapitale akcyjnym.
Zgodnie z wolą legislatora zapisy o P.S.A. są elastyczne i pozwalają akcjonariuszom swobodnie układać postanowienia umowy i relacji panujących w spółce. Należy pamiętać, że swoboda ta ma jednak granice, gdyż odmienne postanowienie nie może być sprzeczne z ustawą, naturą prostej spółki akcyjnej lub dobrymi obyczajami. Takim postanowieniem mogłoby być np. zezwolenie na wydawanie dokumentów akcji (ustawa tego zabrania) lub ograniczanie praw akcjonariuszy poniżej ustawowego minimum.
Porozmawiaj z ekspertem
Stoisz przed wyzwaniem? Szukasz najlepszego rozwiązania dla swojego problemu, który opisałem w tym artykule? Sprawdź, czy jestem w stanie Ci pomóc.
Napisz do mnie poprzez poniższy formularz i umów się na rozmowę.
Uzupełnij poniższy formularz, jeżeli np.:
- masz pytania z zakresu o którym pisałem w tym artykule,
- szukasz najlepszego rozwiązania dla swojego problemu,
- chcesz wiedzieć, jak wygląda współpraca z nami, terminy oraz koszty.
Pierwszy kontakt jest bezpłatny i ma on na celu ustalenie zakresu potencjalnej naszej pomocy oraz Twoich pytań i wątpliwości.
Po przesłaniu formularza skontaktujemy się z Tobą w ciągu 24h w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Przed wysłaniem wiadomości zapoznaj się z naszą Polityką prywatności.
Co do zasady, umowa prostej spółki akcyjnej powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Ustawa przewiduje jednak drugą możliwość w postaci skorzystania z elektronicznego wzorca udostępnionego w systemie informatycznym, który można wypełnić online (wymagane jest opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo profilem zaufanym).
Wadą tej drogi może być zbytnia uniwersalność i uproszczenie wzorca, skutkująca niemożnością umieszczenia w umowie postanowień niestandardowych, lecz przydatnych w działalności specjalistycznej. Ponadto, do spółki utworzonej w ten sposób można wnieść tylko wkłady pieniężne.
Z chwilą zawarcia umowy, prosta spółka akcyjna staje się spółką w organizacji, zyskując tym samym zdolność prawną (dzięki temu może we własnym imieniu uczestniczyć w obrocie prawnym). Jest to jednak rozwiązanie standardowe, mające zastosowanie do wszystkich spółek kapitałowych.
Rejestracja prostej spółki akcyjnej
Rejestracja P.S.A. w Krajowym Rejestrze Sądowym przebiega analogicznie do rejestracji obecnie istniejących spółek.
W przypadku zawarcia umowy w formie aktu notarialnego, wymagane będzie wypełnienie papierowych formularzy (według określonego wzoru), dołączenie do nich określonych dokumentów (m.in. umowy spółki, adresy do doręczeń członków zarządu) i złożenie w sądzie właściwym ze względu na miejsce siedziby spółki. Obowiązek zgłoszenia spółki do rejestru spoczywa na jej zarządzie.
Jeżeli umowa zostanie zawarta z wykorzystaniem wzorca elektronicznego, odpowiednie formularze także wypełnia się w formie elektronicznej i podpisuje w ten sam sposób, jak umowę spółki.
Z chwilą wpisu do rejestru, prosta spółka akcyjna zyskuje osobowość prawną i staje się pełnoprawnym uczestnikiem obrotu prawnego.
Podsumowanie
Projektując przepisy o tworzeniu i rejestracji prostej spółki akcyjnej, ustawodawca de facto nie musiał wiele upraszczać, gdyż odpowiednie rozwiązania funkcjonują już od pewnego czasu.
Najbardziej doniosłe wydaje się zatem złagodzenie wymogów w zakresie minimalnego kapitału i liczby organów oraz przyznanie założycielom spółki znacznej swobody w kształtowaniu umowy. Pozwoli to na zaoferowanie startupom konstrukcji odpowiadającej ich współczesnym potrzebom i jednocześnie zawierającej w sobie “stare”, lecz sprawdzone rozwiązania.
