Jak reklamować wyroby tytoniowe? Zakaz reklamy i promocji wyrobów tytoniowych

Jesteś zainteresowany/zainteresowana reklamą w branżach regulowanych? Zapoznaj się z naszymi artykułami na ten temat:

• Zakaz reklamy alkoholu – legalna reklama
• Reklama skierowana do dzieci – aspekty prawne
• Jak prowadzić reklamę wyrobów medycznych zgodnie z prawem
• CASE STUDY: Jak legalnie reklamować alkohol?

Podsumowanie na start – całkowity zakaz reklamy i promocji

Jeżeli nie chcesz czytać całego artykułu zapoznaj się z tym krótkim podsumowaniem:

• w Polsce obowiązuje ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych
• w ustawie wyróżnione są takie produkty jak papierosy, cygara, tytoń do różnych celów, wyroby ziołowe do palenia czy papierosy elektroniczne, 
• powyższa ustawa zakazuje reklamy i promocji wyrobów tytoniowych oraz reklamy i promocji papierosów elektronicznych, 
• są produkty, takie jak saszetki nikotynowe, które, mimo że zawierają nikotynę nie podlegają przepisom ustawy o wyrobach tytoniowych, a zatem brak jest jasnych przepisów dot. sprzedaży i prowadzenia ich reklamy, 
• ustawa szczegółowo reguluje informacje, które mogą pojawiać się na etykietach i opakowaniach wyrobów tytoniowych i papierosów elektronicznych, np. zakazane jest umieszczanie na informacji sugerujących korzystne działanie produktu a także odnoszących się do ich smaku lub zapachu, 
• nieprzestrzeganie zakazu reklamy i promocji może spowodować nałożenie kary grzywny lub kary ograniczenia wolności. 

O czym mówimy, gdy mówimy o wyrobach tytoniowych?

Definicję wyrobów tytoniowych zawiera Ustawa z dnia 9 listopada 1995 roku o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (dalej: „Ustawa o wyrobach tytoniowych” lub „Ustawa”). 

Wyroby tytoniowe w rozumieniu ustawy są to wyroby przeznaczone do spożycia przez konsumentów, składające się, nawet częściowo, z tytoniu, w tym zmodyfikowanego genetycznie.

Ustawa wskazuje szereg produktów stanowiących wyroby tytoniowe takie jak papierosy, cygara, cygaretki, tytoń do samodzielnego skręcania papierosów, tytoń fajkowy, tytoń do fajki wodnej, tytoń do żucia, tytoń do nosa lub tytoń do stosowania doustnego, a także tzw. czy nowatorskie wyroby tytoniowe. Nowatorskie wyroby tytoniowe to wyroby tytoniowe inne niż te powyżej wskazane.

Ustawa definiuje również inne produkty, które co prawda nie zawierają tytoniu, ale są podobne do wyrobów tytoniowych. Do takich produktów należą np. wyroby ziołowe do palenia, które są wyprodukowane na bazie roślin, ziół lub owoców, ale nie zawierają tytoniu i mogą być spożywane w drodze procesu spalania.

Czy papierosy elektroniczne są wyrobem tytoniowym?

W definicji wyrobów tytoniowych jednak nie mieszczą się papierosy elektroniczne, które otrzymały odrębną definicję, w art. 2 pkt 20. Jest to wyrób, który może być wykorzystywany do spożycia pary zawierającej nikotynę za pomocą ustnika, lub wszystkie elementy tego wyrobu, w tym kartridże, zbiorniki i urządzenia bez kartridża lub zbiornika. Papierosy elektroniczne mogą być jednorazowego użytku albo wielokrotnego napełniania za pomocą pojemnika zapasowego lub zbiornika lub do wielokrotnego ładowania za pomocą kartridżów jednorazowych.

A w związku z tym, papierosy elektroniczne, nie są wyrobem tytoniowym w rozumieniu ustawy, ponieważ zwykle nie zawierają tytoniu. Przy czym, ich regulacja jest bardzo podobna do regulacji odnoszącej się do wyrobów tytoniowych.

Należy jednak wskazać, że e-papierosy mogą być regulowane również Prawem farmaceutycznym lub przepisami dotyczącymi wyrobów medycznych. Do takich produktów nie znajdą zastosowania przepisy ustawy o wyrobach tytoniowych, tylko przepisy dot. produktów leczniczych lub wyrobów medycznych.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o reklamie w branży medycznej? Zapraszamy do naszych artykułów:

• Jak prowadzić reklamę wyrobów medycznych zgodnie z prawem
• Jak reklamować salon optyczny? Zakaz reklamy wyrobów medycznych
• Jak reklamować gabinet medycyny estetycznej? Zakaz reklamy wyrobów medycznych  

Jaka jest kwalifikacja prawna saszetek nikotynowych?

Saszetki nikotynowe to nowatorski produkt nikotynowy, zawierający nikotynę, lecz niezawierający tytoniu. Saszetki nikotynowe nie są spalane, lecz nikotyna uwalniania jest stopniowo do śluzówki jamy ustnej, gdzie saszetki są umieszczane. Nie ma na chwilę obecną żadnego aktu prawnego, który odnosiłby się bezpośrednio do saszetek nikotynowych. Nie są również regulowane prawie unijnym, nawet w dyrektywie tytoniowej. 

Mimo że ustawa o wyrobach tytoniowych zawiera definicję nikotyny, to saszetki nikotynowe nie podlegają jej przepisom. 

Masz wątpliwości co do tego jak prowadzić reklamę saszetek nikotynowych? Słyszałeś/Słyszałaś o jakichś wytycznych a także projektowanych nowelizacjach, ale nie jesteś pewien/pewna jak to wpłynie na Twoją branżę? Napisz do nas korzystając z poniższego formularza a z chęcią Ci pomożemy!

Czy można reklamować wyroby tytoniowe i papierosy elektroniczne?

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o wyrobach tytoniowych zabrania się reklamowania wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych oraz związanych z nimi przedmiotów (pojemników zapasowych, rekwizytów tytoniowych itd.) jest zabroniona. Zakaz obejmuje również reklamę i promocję produktów, imitujących te wyroby lub symboli, związanych z używaniem tytoniu. 

Reklama definiowana jest w tej ustawie jako: 

• rozpowszechnianie komunikatów, wizerunków marek wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych, pojemników zapasowych, rekwizytów tytoniowych lub symboli z nimi związanych,
• rozpowszechnianie nazw lub symboli graficznych podmiotów produkujących wyroby tytoniowe, papierosy elektroniczne, pojemniki zapasowe lub rekwizyty tytoniowe, nieróżniących się od nazw i symboli graficznych wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych, pojemników zapasowych, rekwizytów tytoniowych lub symboli z nimi związanych,

służących popularyzowaniu marek wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych, pojemników zapasowych lub rekwizytów tytoniowych. 

 W art. 8 ustawy wyprowadzony jest zatem całkowity zakaz reklamy wyrobów tytoniowych. Wymienione są tam również przykładowe miejsca, gdzie prowadzenie reklamy jest zakazane, m.in.: 

• w telewizji, radiu, kinach, podmiotach leczniczych, szkołach i placówkach oświatowo-wychowawczych, w prasie dziecięcej i młodzieżowej, na terenie obiektów sportowo-rekreacyjnych oraz w innych miejscach publicznych;
• w prasie innej niż wymieniona w pkt 1;
• na plakatach, w tym plakatach wielkoformatowych;
• w środkach usług informatycznych.

Jest to jednak pewnego rodzaju naddatek, ponieważ jeżeli obowiązuje całkowity zakaz prowadzenia reklamy wyrobów tytoniowych, to nie jest konieczne wskazywanie miejsc, gdzie zabrania się reklamy. 

Wyłączeniem z tego rodzaju zakazu objęte są informacje używane do celów handlowych w relacjach pomiędzy podmiotami zajmującymi się produkcją, dystrybucją i handlem wyrobami tytoniowymi, papierosami elektronicznymi, pojemnikami zapasowymi lub rekwizytami tytoniowymi. W związku z tym, można prowadzić reklamę papierosów elektronicznych skierowaną do przedsiębiorców działających w tej branży.

Czy można prowadzić promocję wyrobów tytoniowych?

Promocja wyrobów tytoniowych i papierosów elektronicznych również jest zakazana. Ustawa tutaj precyzuje, że promocja polega na:

• publicznym rozdawaniu wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych, pojemników zapasowych lub rekwizytów tytoniowych,
• organizowaniu degustacji wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych,
• organizowaniu premiowanej sprzedaży wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych, pojemników zapasowych lub rekwizytów tytoniowych lub konkursów opartych na ich zakupie oraz innych form publicznego zachęcania do ich nabywania lub używania, bez względu na formę dotarcia do adresata,
• oferowaniu wyrobów tytoniowych konsumentom po obniżonej cenie w stosunku do ceny wydrukowanej na opakowaniu jednostkowym.

Przy czym, w zakresie działań promocyjnych, zdefiniowanych w Ustawie pojawia się przesłanka publicznego rozdawania oraz publicznego zachęcania do ich nabywania lub używania. A w związku z tym, działania promocyjne niepubliczne (a zarazem niestanowiące reklamy) nie będą zakazane. Rozróżnienie między działaniami publicznymi (skierowanymi do nieograniczonego grona odbiorców) a działaniami niepublicznymi jest jednak bardzo trudne, co pokazują przykłady np. reklamy alkoholu.

Ponadto, zakazane jest również eksponowanie w punkcie detalicznym przedmiotów imitujących opakowania wyrobów tytoniowych oraz przedmiotów imitujących opakowania papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych.

Czy firmy tytoniowe mogą sponsorować wydarzenia?

Sponsorowanie w rozumieniu ustawy to wspieranie w formie finansowej lub rzeczowej działalności osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej związane z eksponowaniem nazw wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych, pojemników zapasowych lub rekwizytów tytoniowych i podmiotów produkujących takie wyroby, a także ich symboli graficznych (art. 2 pkt 28 Ustawy). 

Sponsorowanie przez marki tytoniowe, tj. producentów czy importerów wyrobów tytoniowych oraz powiązanych wyrobów (papierosów elektronicznych, pojemników zapasowych oraz wyrobów ziołowych do palenia) działalności sportowej, kulturalnej, oświatowej, zdrowotnej i społeczno-politycznej również jest zabronione!

Czy opakowania papierosów mogą zawierać treści reklamowe?

Ustawa w sposób szczegółowy definiuje jakie elementy mogą się pojawić na opakowaniach wyrobów tytoniowych i papierosów elektronicznych. Są to takie elementy jak np. wymagane informacje o danym produkcie czy ostrzeżenie o ich szkodliwym lub uzależniającym działaniu. W przypadku wyrobów tytoniowych do palenia ostrzeżenia te, mają formę mieszaną, tj. zawierają nie tylko tekst: „Palenie zabija – rzuć teraz!”, „Dym tytoniowy zawiera ponad 70 substancji powodujących raka”, ale również kolorową fotografię, z biblioteki obrazów stanowiącej załącznik do Ustawy wraz z odpowiadającym jej tekstem.

Zgodnie z przepisami Ustawy opakowania wyrobów tytoniowych nie mogą zawierać elementów lub cech (tekstów, symboli, nazw, znaków towarowych i grafik), które:

• promują wyrób tytoniowy lub zachęcają do jego spożycia, stwarzają błędne wrażenie co do cech tego wyrobu, jego skutków dla zdrowia, związanych z nim zagrożeń i wydzielanych przez niego substancji;
• zawierają informacje o zawartości substancji smolistych lub tlenku węgla;
• sugerują, że:
  • jest mniej szkodliwy niż inne,
  • jego celem jest ograniczenie skutków niektórych szkodliwych składników dymu papierosowego,
  • jest ożywczy, dodaje energii, ma lecznicze, odmładzające, naturalne, organiczne właściwości lub że przynosi inne korzyści związane ze zdrowiem lub stylem życia,
• odnoszą się do smaku, zapachu, innych dodatków albo ich braku,
• sprawiają, że przypomina produkt leczniczy, wyrób medyczny, żywność, środek spożywczy lub produkt kosmetyczny;
• sugerują, że dany wyrób tytoniowy ma zwiększoną biodegradowalność lub inne cechy korzystne pod względem ochrony środowiska.

W przeciwieństwie do wyrobów tytoniowych, papierosy elektroniczne mogą zawierać odniesienia do zawartości nikotyny oraz środkach aromatyzujących.

Oprócz tego opakowania jednostkowe i opakowania zbiorcze nie mogą sugerować korzyści ekonomicznych w postaci dołączonych do nich drukowanych kuponów lub ofert wyrobów po obniżonej cenie lub darmowych, ofert w rodzaju dwa opakowania w cenie jednego lub innych podobnych ofert.

Jakie są kary za prowadzenie reklamy sprzecznie z przepisami ustawy o wyrobach tytoniowych

Sprzeczna z przepisami ustawy reklama, promocja czy sponsorowanie podlega grzywnie do 200 000 zł albo karze ograniczenia wolności, albo obu tym karom łącznie.

Te same kary mogą zostać zastosowane względem producentów lub importerów, którzy nie stosują opakowań, spełniających ustawowe wymagania.

Teraz już wiesz, że prowadzenie reklamy i promocji wyrobów tytoniowych jest zabronione pod rygorem wysokiej kary. Nie ma znaczenia czy reklama jest prowadzona publicznie czy niepublicznie – zakaz obowiązuje wszystkie formy i sposoby reklamy. Biorąc pod uwagę jego wyraźny charakter, reklamy wyrobów tytoniowych są mniej powszechne niż (nie mniej zakazane) reklamy napojów alkoholowych. Niezależnie od tego jednak pojawia się wiele działań, które balansują na granicy przepisów, co może spowodować odpowiedzialność po stronie reklamodawców. Warto zatem znać zasady dotyczące  prowadzenia reklamy wyrobów tytoniowych.

Zastanawiasz się, czy Twoje działania marketingowe są zakazaną promocją lub reklamą wyrobów tytoniowych i jak prowadzić działania zgodnie z prawem? Skontaktuj się z nami przez formularz a chętnie Ci pomożemy!

Zdjęcie dodane przez Geri Tech.