Jak długo powinna trwać ochrona majątkowych praw autorskich i po jakim czasie utwory winny trafiać do domeny publicznej? Określenie, jaki czas byłby właściwy dla utrzymywania ochrony autorskich praw majątkowych do utworów w rozumieniu prawa autorskiego, od zawsze stanowiło przedmiot dyskusji pomiędzy twórcami, czy też wykonawcami ich praw, a użytkownikami domeny publicznej, czyli społeczeństwem.
Czy prawa te można wydłużać w nieskończoność? Przykładem doskonałym do analizy tego zagadnienia jest przykład Myszki Mickey.
Mickey Mouse Protection Act, czyli ochrona praw autorskich w USA
W XX w. Myszka Mickey miała trafić do domeny publicznej już dwukrotnie.
Zgodnie z ustanowioną w 1909 roku regulacją, ochrona prawna majątkowych praw autorskich w USA trwała 28 lat, z możliwością jego przedłużenia na kolejne 28 lat, w przypadku gdy twórca nadal żył. Ustawa ta zmieniona ustawą z 1976 roku, która weszła w życie w 1978 roku, wydłużała ten okres na czas życia autora plus 50 lat po jego śmierci, a w przypadku gdy prawa te należały do osoby prawnej (korporacji) do 75 lat. Ustawą z 1998 roku Copyright Term Extension Act (CTEA), po raz kolejny wydłużono ten okres o kolejne 20 lat. Ustawa ta rozciągnęła czas trwania praw Disneya przez co postać Myszki Mickey nie może być w pełni swobodnie wykorzystywana w domenie publicznej jak na razie do końca 2036 roku.
Czas trwania autorskich praw majątkowych w Polsce i w UE
Okres ochrony utworów również zmieniał się – w ustawie z 1926 roku było to 50 lat od śmierci autora, w ustawie z 1952 – lat 20, zmiany uchwalone w 1975 roku wydłużały te czas do 25 lat. W ustawie z 1994 roku wydłużono trwanie autorskich praw majątkowych do lat 50. Nowelizacja ustawy uchwalona w 2000 roku finalnie ustaliła okres ochrony na 70 lat od śmierci twórcy. Powyższy termin został ujednolicony i obowiązuje na terenie całej Unii Europejskiej.
Podsumowanie
Co w praktyce oznacza 70 – letni okres ochronny dot. majątkowych praw autorskich?
Subskrybuj newsletter i bądź na bieżąco!
Otrzymuj informacje o nowościach w prawie, nowych artykułach, produktach, usługach, czy szkoleniach od kancelarii Creativa Legal.
Dołącz do ponad 6000 innych osób, które już nam zaufało!
Po zapisaniu się odbierz od nas maila z potwierdzeniem. W razie problemów, napisz do nas. Sprawdź folder spam/oferty.
Aktywując przycisk pod formularzem, akceptujesz nasz Regulamin (w zakresie dotyczącym Newslettera) oraz wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści edukacyjnych, informacji o produktach i usługach kancelarii Creativa Legal Korol Szczudło adwokaci sp.p., np. o nowych artykułach, kursach on-line, czy zniżkach. Przeczytaj, w jaki sposób przetwarzamy Twoje dane osobowe w naszej Polityce prywatności.
Wskazuje on czas, przez który nie ma możliwości swobodnego i nieodpłatnego korzystania z utworów objętych chroną. Wyjątek w tym zakresie stanowi fair use (czyli dozwolony użytek), którego zakres ostatnio uległ rozszerzeniu, zwiększając tym samym uprawnienia użytkowników domeny publicznej (np. prawo cytatu, o zmianach możesz przeczytać w Czym jest prawo cytatu?).
Pomóż nam dotrzeć do innych osób! Udostępnij ten artykuł dalej, niech więcej osób uzyska dzięki niemu potrzebną wiedzę. Dziękujemy!
