Jak skalować i wyprowadzić biznes SaaS lub aplikacje na rynek zagraniczny? Praktyczne wskazówki od prawnika

Podsumowanie na start

Nie chcesz czytać całego artykułu? Przeczytaj jak skalować biznes w kilku krokach już teraz:

1. Punktem wyjścia do właściwego skalowania działalności powinien być wybór kraju docelowego oraz analiza dotyczących go czynników prawno-ekonomicznych. Określ także realną skalowalność Twojego biznesu. 
2. Budowanie marki (branding) za granicą pozwala rozwijać biznes w kategorii „global”, ale często wymaga dokonania rebrandingu (aby zyskać globalny charakter marki) oraz wiąże się z koniecznością ochrony posiadanej własności intelektualnej zgodnie z lokalnym prawem. Zastanów ponadto się, czy przed rozpoczęciem właściwej działalności nie musisz zarejestrować znaków towarowych lub opatentować swoich rozwiązań. 
3. Istotnym argumentem za lub przeciw wejściu na rynek danego państwa jest obowiązujący w nim system podatkowy. Warto go poznać zwłaszcza w relacji do realnej skali biznesu (sprzedaż na rynku polskim może być dobrym punktem odniesienia przy wejściu na zagraniczny rynek). 
4. Oznacz i zapewnij odpowiednią dokumentację związaną z regulacjami prawnymi w kraju docelowym (niech ekspansja to nie będzie tylko komunikat marketingowy) – ochrona danych osobowych, polityka prywatności, umowy i szereg innych dokumentów jest niezbędnych.

Przeczytaj także:

• Jak wdrożyć RODO dla aplikacji SaaS? 
• Jak napisać regulamin dla aplikacji SaaS?
• Jak napisać politykę prywatności i cookies zgodnie z RODO?
• Web scraping danych z internetu – jak to zrobić zgodnie z prawem?
• Jak napisać regulamin aplikacji mobilnej krok po kroku? Prawnik radzi
• Umowa Agile – jak skutecznie współpracować w metodyce zwinnej?

Jak skalować biznes legalnie? Warto pozyskać wiedzę o lokalnych przepisach

Pierwszym i najważniejszym krokiem podczas ekspansji zagranicznej jest dokładne zrozumienie lokalnych przepisów prawnych w kraju docelowym. Przepisy związane z ochroną danych osobowych, prawem autorskim, podatkami, a także regulacje dotyczące działalności internetowej mogą znacznie różnić się w zależności od kraju. 

Warto zaangażować prawnika lub konsultanta prawnego, aby zapewnić zgodność z lokalnymi przepisami i uniknąć ewentualnych konsekwencji prawnych.

Model biznesowy a dane osobowe

W przypadku SaaS i aplikacji mobilnych, ochrona danych osobowych jest szczególnie istotna.

Unia Europejska (pod postacią RODO) oraz wiele innych krajów wprowadziły przepisy dotyczące m.in. zbierania, przechowywania i przetwarzania danych osobowych. Przed ekspansją zagraniczną konieczne jest dostosowanie się do tych przepisów oraz zapewnienie, że Twoja aplikacja spełnia wymogi ochrony danych osobowych. Warto przygotować biznes i jego procesy na wymogi klientów z zagranicy w tym zakresie. 

Własność intelektualna

Upewnij się, że posiadasz odpowiednie prawa autorskie do swojego oprogramowania i aplikacji mobilnej. W niektórych krajach może być konieczne rejestracja lub ochrona patentowa. Dodatkowo, warto monitorować i chronić swoje prawa autorskie na nowym rynku, aby uniknąć naruszeń przez konkurencję – niezależnie od tego, czy działasz w modelu B2B czy B2C. Chroń markę i renomę swojej firmy, bo to może być Twój strategiczny zasób, który może pozwolić Ci rozwinąć biznes za granicą i przełożyć się na konkretny zysk. 

Ochrona marki na nowym rynku

Sposobem na ochronę swojej marki przed nieuprawnionym jej użyciem, jest rejestracja jej oznaczenia jako znak towarowy. Zważywszy naaspekt zagraniczny planowanej (czu już prowadzonej) działalaności, o ochronę prawną na znak towarowy można ubiegać się przed:

• EUIPO – w przypadku rozwoju dzialalności na obszarze Uni Europejskiej, dzięki czemu uzyskasz prawo na całym terytorium UE,
• urzędem odpowiedniego kraju docelowego, będącego odpowiednikiem Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej – w przypadku ekspancji zagranicznej poza Obszar UE.

Poza ochroną Twojej marki (w ramach oferowanych przez Ciebie towarów lub usług) na nowym rynku, oto inne powody, dla których warto rozważyć rejestrację znaku towarowego:

1. budowanie „globalnej” rozpoznawalności – zarejestrowany znak towarowy pomaga w budowaniu pozytywnego wizerunku marki, który przyciąga uwagę klientów;
2. zmniejszenie ryzyka prawnego – zarejestrowanie znaku zabezpiecza przed zarzutami naruszenia praw autorskich czy podobieństwa do istniejących już znaków;
3. budowanie wartości biznesowej – posiadanie zarejestrowanego znaku towarowego zwiększa wartość biznesową Twojego przedsiębiorstwa w oczach potencjalnych inwestorów czy partnerów (to sygnał, że dbasz i zabezpieczasz interesy swojej firmy).

Jak widzisz, rejestracja znaku towarowego, czy w Unii Europejskiej, czy poza nią, stanowi kluczowy element strategii ochrony marki w kontekście międzynarodowego rozwoju biznesu SaaS-owego.

Proces rejestracji znaków towarowych może być przy tym jednak złożony, dlatego warto skorzystać z usług specjalistów w tej dziedzinie. Skorzystaj z formularza kontaktowego i porozmawiajmy o tym, czy i jak możemy Ci pomóc!

Podatki i koszt pozyskania klienta

Podatki są istotnym aspektem ekspansji zagranicznej. Musisz ustalić, jakie podatki i opłaty będą obowiązywać w nowym kraju oraz jakie ulgi podatkowe mogą być dostępne dla firm technologicznych. Warto również zadbać o sprawozdawczość finansową i rachunkowość zgodnie z lokalnymi przepisami.

Umowy i bieżące wsparcie prawne

Zawarcie umów z lokalnymi partnerami, dostawcami usług i klientami jest kluczowym elementem ekspansji. Warto skonsultować się z prawnikiem przy tworzeniu tych umów, aby upewnić się, że chronią one interesy Twojej firmy i są zgodne z lokalnymi przepisami (np. odnoszącymi się do pozyskiwania nowych pracowników).

Rozwiązywanie sporów

Nie zawsze wszystko idzie zgodnie z planem (wie to każdy, kto miał do czynienia z obsługą klienta!), a rozwiązywanie sporów za granicą może być wyjątkowo skomplikowane. Firmy powinny dokładnie przemyśleć klauzule arbitrażowe i wybór prawa właściwego dla rozstrzygania sporów w swoich umowach.

Zarządzanie ryzykiem w procesie wyjścia poza Polskę

Ryzyka związane z ekspansją zagraniczną są nieuniknione, ale można je zminimalizować. Opracuj plan zarządzania ryzykiem, który uwzględnia aspekty prawne, finansowe i operacyjne. Wypracuj strategię, która pozwoli na szybką reakcję w przypadku nieoczekiwanych problemów prawnych.

Zalety ekspansji zagranicznej

Ekspansja zagraniczna z oprogramowaniem jako usługą (SaaS) i aplikacjami mobilnymi może przynieść wiele korzyści firmie. Oto niektóre z głównych zalet tego procesu:

1. Zwiększenie zasięgu rynkowego: Ekspansja zagraniczna otwiera drzwi do nowych rynków i klientów. Dzięki temu firma może osiągnąć większą liczbę użytkowników i zwiększyć swoje przychody.
2. Dywersyfikacja ryzyka: Działanie na różnych rynkach pozwala zdywersyfikować ryzyko. W razie spowolnienia na jednym rynku, firma może nadal prosperować na innych.
3. Zwiększenie Konkurencyjności: Rozwinięcie działalności na międzynarodowych rynkach może zwiększyć konkurencyjność firmy. To może zmusić konkurencję do adaptacji i pozostania konkurencyjną.
4. Dostęp do nowych talentów i technologii: Ekspansja może umożliwić firmie dostęp do nowych źródeł talentów, zarówno w zakresie technicznym, jak i biznesowym. To może przyspieszyć rozwój i innowacje.
5. Efekty skali: Zwiększenie liczby użytkowników i klientów może przynieść korzyści związane z efektami skali, co może prowadzić do obniżenia kosztów i zwiększenia rentowności.
6. Rozpoznawalność marki: Obecność na międzynarodowych rynkach może pomóc w zwiększeniu rozpoznawalności marki. Klienci mogą bardziej ufać firmie, która działa na wielu rynkach.
7. Nowe źródła dochodów: Ekspansja zagraniczna może otworzyć nowe źródła dochodów, takie jak opłaty za subskrypcje, licencje, usługi doradcze i wiele innych.
8. Wielokulturowość i dywersyfikacja produktów: Działalność na międzynarodowym rynku może wymagać dostosowania produktów do różnych kultur i rynków. To z kolei może prowadzić do rozwoju różnorodnych produktów i usług.
9. Rozwijanie umiejętności i wiedzy: Ekspansja zagraniczna stawia przed firmą wiele wyzwań, które wymagają rozwoju nowych umiejętności i zdobywania wiedzy. To może być bardzo rozwijające dla zespołu firmy.
10. Wartość dla inwestorów: Sukces w międzynarodowej ekspansji może przyczynić się do zwiększenia wartości firmy i zainteresowania inwestorów.

Aby skorzystać z tych zalet, firma musi być przygotowana na rozwiązanie licznych wyzwań, w tym prawnych, związanych z ekspansją zagraniczną. Dlatego ważne jest, aby dobrze rozważyć i zaplanować każdy krok tego procesu i skonsultować się z ekspertami.

Ryzyka ekspansji zagranicznej

Ekspansja zagraniczna z oprogramowaniem jako usługą (SaaS) i aplikacjami mobilnymi niesie ze sobą różne rodzaje ryzyka i wyzwania. O czym należy pamiętać by się skutecznie skalować i sprzedawać za granicą? Oto niektóre z głównych ryzyk związanych z tym procesem:

1. Prawne i regulacyjne: Rozpoczęcie działalności w nowym kraju wiąże się z koniecznością dostosowania się do lokalnych przepisów prawnych i regulacji. Zmiany w przepisach dotyczących ochrony danych osobowych, własności intelektualnej czy podatków mogą znacząco wpłynąć na funkcjonowanie firmy.
2. Kulturowe i językowe: Różnice kulturowe i językowe mogą prowadzić do problemów komunikacyjnych oraz błędów interpretacyjnych. To może wpłynąć na relacje z klientami (a w najgorszym wypadku odciąć dostęp do klientów i całkowicie osłabić zainteresowanie naszym produktem), relacji z partnerami i personelem.
3. Walutowe: Jeśli firma obsługuje transakcje w różnych walutach, jest narażona na ryzyko związane z wahaniem kursów wymiany walut, co może wpłynąć na jej wyniki finansowe.
4. Polityczne: Sytuacja polityczna w danym kraju może być niestabilna i nieprzewidywalna. Zmiany w rządzie, konflikty lub zamieszki mogą wpłynąć na działalność firmy (warto zatem zbudować sobie gruntowną wiedzę na temat danego rynku).
5. Konkurencji: Na nowym rynku firma może spotkać się z intensywną konkurencją, w tym z lokalnymi graczami, którzy lepiej rozumieją specyfikę rynku. Warto znać realny popyt na Twoje usługi/produkt, nie bać się zatrudniać lokalnych specjalistów, wdrażać proponowanych przez nich podejść, aby dotrzeć do swojej grupy docelowej. 
6. Technologiczne: Zmiany w technologii oraz nieprzewidywalne awarie systemów mogą wpłynąć na dostępność i wydajność usług SaaS lub aplikacji mobilnych. Trudno w takich okolicznościach prowadzić sprzedaż czy dbać o budowę nowej bazy klientów.
7. Finansowe: Ekspansja zagraniczna może wymagać znaczących nakładów finansowych na marketing, infrastrukturę i zatrudnienie. W przypadku niepowodzenia, te koszty mogą się znacząco odbić na budżecie firmy (być może możliwa jest optymalizacja?).
8. Kadrowe: Rekrutacja i zarządzanie personelem w nowym kraju (zwłaszcza, jeśli prowadzi je startup czy młoda marka) może być trudne, a nieodpowiednio dobrane kadry mogą wpłynąć na jakość i efektywność pracy.
9. Cyberbezpieczeństwa: Działalność na międzynarodowym rynku zwiększa ryzyko ataków cybernetycznych i naruszeń bezpieczeństwa danych.
10. Klientów i Partnerów: Nowi klienci i partnerzy mogą okazać się mniej wiarygodni lub mniej stabilni finansowo, co może wpłynąć na dochody firmy.
11. Logistyczne: W przypadku działalności związanej z dostarczaniem fizycznych produktów lub usług, problemy logistyczne i dostawcze mogą być znaczącym wyzwaniem, które w najgorszym wypadku mogą „położyć” proces sprzedażowy i opóźnić moment dotarcia do klienta.

Aby minimalizować te ryzyka, firma powinna przeprowadzić dokładną analizę rynku docelowego, dostosować strategię biznesową do lokalnych warunków oraz skorzystać z pomocy specjalistów, w tym prawników, doradców podatkowych i ekspertów. Istotne jest również ciągłe monitorowanie i dostosowywanie się do zmieniających się warunków na międzynarodowych rynkach.

Podsumowanie

Rozwój biznesu i ekspansja zagraniczna z SaaS-em i aplikacją mobilną może przynieść wiele korzyści, ale może być także źródłem ryzyk prawnych i podatkowych. W procesie skalowania zacznij od podstaw, do których należą:

1. staranne przygotowanie (badania rynku to podstawa!) i zrozumienie lokalnych przepisów oraz procedur – tylko wtedy firma jest w stanie realnie ocenić perspektywę na skalowalność biznesu i sprzedaż za granicą;
2. zapewnienie odpowiedniej ochrony danych osobowych – wdrożenie RODO i/lub innych niezbędnych procedur wymaganych przez dany rynek;
3. zabezpieczenie praw autorskich (własności intelektualnej);
4. współpraca z doświadczonymi prawnikami i konsultantami w celu zapewnienia odpowiedniego wsparcia prawnego. 

Podsumowując, skuteczna ekspansja zagraniczna wymaga równowagi pomiędzy ambitnymi celami rozwoju a świadomością kompleksowości aspektów prawnych i regulacyjnych na nowych rynkach. Zarządzanie ryzykiem oraz wykorzystanie korzyści z ekspansji wymagają holistycznego podejścia i nierzadko współpracy z ekspertami.

Jeśli po przeczytaniu tego artykułu masz dodatkowe pytania lub potrzebujesz wsparcia czy porady, skorzystaj z formularza kontaktowego i porozmawiajmy. Z przyjemnością pomożemy 🙂

Zdjęcie dodane przez Mikael Blomkvist.