Czy prawo może ochronić pomysł na biznes przed skopiowaniem? Wiem, że chociaż raz zadałeś takie pytanie. Prawo nie chroni pomysłu jako takiego. Pomimo tego, pomogę Ci zrozumieć czym jest Twój pomysł i jak mógłbyś go zabezpieczyć w kontaktach z klientem, inwestorem bądź inną osobą. Jeżeli poznasz swoje możliwości, łatwiej przyjdzie Ci wybranie najlepszego dla siebie sposobu.
Ochrona pomysłu na tle prawa autorskiego
Zacznijmy wszystko od początku. Przedmiotem prawa autorskiego, czyli utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną i co najważniejsze, niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych konkretnie mówi, że nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne. A jaką postać ma Twój pomysł? Pomysł jest właśnie tą koncepcją, ideą, która nie została jeszcze ustalona.
Co zrobić, żeby pomysł mógł być chroniony przez prawo autorskie? Musisz go twórczo zrealizować! Przykładem realizacji może być stworzenie danego produktu, grafiki lub aplikacji. Dlaczego twórczo? Bo nie każde dzieło będzie utworem. Dobrym sposobem będzie opisanie, narysowanie go lub stworzenie jego prototypu.
Wyżej już napisałem Ci, jakie cechy musi posiadać utwór. Sądy także trzymają się tych wytycznych i utworem będzie „każde dzieło (…) byle tylko, przynajmniej pod względem formy, wykazywało pewne elementy twórcze, choćby minimalne“ (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31.03.1953r., sygn. akt. II C 834/52, niepubl.).
Prawo autorskie w sporej ilości przypadków nie będzie w stanie chronić Twojego pomysłu. Musisz spełnić pewne wymagania – w jakiś sposób utrwalić swój przyszły produkt, czyli krótko mówiąc, zrealizować pomysł.
Ochrona pomysłu a ochrona dóbr osobistych
Jak wspomniałem wyżej, prawo autorskie nie zawsze pomoże Ci w ochronie pomysłu.
Trzeba zwrócić uwagę na kodeks cywilny i to, co tam możemy znaleźć. Następnie wykorzystać to na własną korzyść. Z pewnością pomoże nam ochrona dóbr osobistych. Dobra osobiste, które by nas w tym momencie interesowały to m.in. twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska.
Ochrona pomysłu na podstawie kodeksu cywilnego jest niezależna od innych przepisów i ustaw. Możesz dochodzić roszczeń wynikających z takiej ochrony obok innych uprawnień wynikających np. z prawa autorskiego.
Pamiętaj, że obojętnie jakich roszczeń dochodzisz, zawsze warto się na wszystko przygotować – zbieraj dowody już zawczasu na poparcie swoich racji.
Tajemnica przedsiębiorstwa i zwalczanie nieuczciwej konkurencji
Będąc przedsiębiorcą możesz opierać się także na ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Idąc tym tropem, jeżeli inny przedsiębiorca wykorzysta Twój pomysł, możesz dochodzić swoich roszczeń z powodu dopuszczenia się przez niego czynu nieuczciwej konkurencji.
Czynem nieuczciwej konkurencji będzie takie działanie, które jest sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy, lub klienta.
Należy zwrócić uwagę szczególnie na jedno takie działanie. Obejmuje ono ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa. W takim przypadku czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy.
Pozostaje nam rozwinięcie tego, co znajduje się pod pojęciem „tajemnicy przedsiębiorstwa”. Rozumie się przez to nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.
Do odpowiedzialności cywilnej można podciągnąć nie tylko pracowników wg. zasad prawa pracy, ale i każdą osobę, która przekazała, wyjawiła lub wykorzystała informacje poufne. Nie musi dojść do faktycznego naruszenia; wystarczy samo zagrożenie Twoich interesów.
Gotowy wzór umowy NDA - o zachowaniu poufności - po polsku i angielsku!
Jeżeli szukasz gotowego wzoru umowy NDA, umowy o zachowaniu poufności pomiędzy Tobą i osobą, której przekazujesz ważne informacje, umową sporządzoną przez prawnika z wieloletnim doświadczeniem, znalazłeś się w dobrym miejscu.
- Dostarczana w wersji edytowalnej po polsku lub po polsku i angielsku
- Skutecznie zabezpieczy Twoje tajemnice biznesowe i handlowe
- Stworzona dla founderów, startupów i innych przedsiębiorców
- Zawiera potrzebne instrukcje potrzebne do skutecznego wypełnienia umowy
- Posiada niezbędne postanowienia, które ochronią Twoje interesy i informacje poufne
Prawo własności przemysłowej
Przebrnęliśmy już przez prawo autorskie, kodeks cywilny i ustawę o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. To nie wszystko. Kolejną opcją jest możliwość skorzystania z dobrodziejstw prawa własności przemysłowej.
Prawo własności przemysłowej obejmuje ochroną stosunki w zakresie wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych.
Temat jest bardzo rozległy. Chcę byś wiedział w tym momencie, że istnieje możliwość ochrony Twojego pomysłu – a raczej jego ustalenia – poprzez np. udzielenie patentu bądź rejestrację znaku towarowego lub wzoru użytkowego. Pomoże Ci to dochodzić swoich roszczeń znacznie pewniej i oczywiście, będziesz miał podparcie w innych ustawach niż wcześniej wspomniane.
Jak już mówimy o znakach towarowych to czy wiesz, że adwokatom i radcom prawnym umożliwiono ich rejestrację? Wcześniej mogli to robić wyłącznie rzecznicy patentowi. W związku z wprowadzonymi zmianami w polskim prawie kancelaria IP Legal dodała do swojej oferty właśnie wspomniane rejestrowanie znaków towarowych oraz występowanie przed Urzędami Patentowymi RP.
Ochrona pomysłu i umowa o zachowaniu poufności
Jesteś rozsądnym czytelnikiem tego bloga i nie muszę długo namawiać Ciebie do najlepszych rozwiązań. A jednym z takich rozwiązań, które pozwolą na ochronę pomysłu będzie sporządzenie umowy o zachowaniu poufności (NDA). Zabezpieczy ona Ciebie i Twoje interesy od samego początku realizacji pomysłu.
Możesz zawrzeć ją między wszystkimi podmiotami z którymi współpracujesz lub masz taki zamiar. Najczęściej będą nimi Twoi współpracownicy, inwestorzy lub podwykonawcy.
Taka umowa dotyczy informacji poufnych. Są to te wiadomości, które mają jakąś wartość gospodarczą oraz nie zostały publicznie ujawnione. Równocześnie, przedsiębiorca musi podjąć się odpowiednich działań w celu zachowania ich poufności. Wszystkie te przesłanki muszą być spełnione łącznie, w innym wypadku umowa o zachowaniu poufności nie będzie miała racji bytu.
Jakiś czas temu wspomniałem już co nieco na ten temat, więc dodatkowe informacje znajdziesz w artykule Umowa o zachowaniu poufności NDA.
Dobrze. Umowa poufności to jedno, ale czy wiesz, że takie postanowienia umowne można zawrzeć także w zwykłej umowie współpracy? Tak, możesz zawrzeć umowę o dzieło lub zlecenia ze swoimi współpracownikami i przy okazji zabezpieczyć swoje interesy.
Porozmawiaj z ekspertem
Stoisz przed wyzwaniem? Szukasz najlepszego rozwiązania dla swojego problemu, który opisałem w tym artykule? Sprawdź, czy jestem w stanie Ci pomóc.
Napisz do mnie poprzez poniższy formularz i umów się na rozmowę.
Uzupełnij poniższy formularz, jeżeli np.:
- masz pytania z zakresu o którym pisałem w tym artykule,
- szukasz najlepszego rozwiązania dla swojego problemu,
- chcesz wiedzieć, jak wygląda współpraca z nami, terminy oraz koszty.
Pierwszy kontakt jest bezpłatny i ma on na celu ustalenie zakresu potencjalnej naszej pomocy oraz Twoich pytań i wątpliwości.
Po przesłaniu formularza skontaktujemy się z Tobą w ciągu 24h w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Przed wysłaniem wiadomości zapoznaj się z naszą Polityką prywatności.
Po przeczytaniu całości zapamiętaj, że pomysł jako taki nie jest chroniony przez prawo. Musisz uważać na to z kim chcesz podjąć się współpracy przy jego realizacji. Jednak nie powinieneś bać się podjęcia każdej działalności – bo kto wykona Twój pomysł lepiej niż Ty sam?
W prawie każdym przypadku dobrym wyjściem jest spisanie porządnej umowy o zachowaniu poufności. Do Twoich priorytetów będzie należało dokładne i szczegółowe określenie czego ona dotyczy oraz co będzie wiązało się z jej nieprzestrzeganiem.
Pomóż nam dotrzeć do innych osób! Udostępnij ten artykuł dalej, niech więcej osób uzyska dzięki niemu potrzebną wiedzę. Dziękujemy!
