Prowadzisz agencję marketingową i szukasz narzędzi, które zoptymalizują działalność Twojej firmy? Chcesz wykorzystać sztuczną inteligencję do analizowania danych czy contentu w mediach społecznościowych? Wprowadzenie na rynek powszechnie dostępnych narzędzi AI zmienia oblicze reklamy: umożliwia nowe możliwości w zakresie m.in. przetwarzania dużej ilości danych czy tworzenia treści. Sztuczna inteligencja oprócz niewątpliwego potencjału, niesie ze sobą również szereg ryzyk związanych z prawem autorskim, rozprzestrzenianiem się nieprawdziwych informacji jak i niewłaściwym przetwarzaniem danych. Pojawia się zatem pytanie, czy i jak AI potrafi pomóc w marketingu online oraz jak zgodnie z prawem możesz korzystać ze sztucznej inteligencji w codziennej pracy Twojej agencji?
Chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak legalnie AI umożliwia efektywniejsze tworzenie treści i nie tylko? Ten tekst jest dla Ciebie!
Nie chcesz czytać całego artykułu? Zapoznaj się z podsumowaniem na start!
Podsumowanie na start
- Mechanizmy sztucznej inteligencji (AI) mogą się różnić w zależności od zastosowanych technologii. Od rodzaju tych technologii zależą obowiązki prawne dostawców i użytkowników narzędzi AI oraz ryzyka związane z ich użyciem. W kontekście AI marketingu może być ona wykorzystywana m.in. do analizy danych, badania preferencji konsumentów i automatyzacji procesów marketingowych.
- Sztuczna inteligencja zmienia oblicze marketingu i może pomóc marketerom w usprawnieniu codziennej pracy poprzez m.in. produkcję treści czy korespondencję z klientami przy użyciu chatbotów jak i optymalizację tekstów SEO.
- Organy unijne jako pierwsze na świecie wdrożyły uregulowania prawne dotyczące korzystania z narzędzi AI – Rozporządzenie AI Act obecnie stopniowo wchodzi w życie, a kraje członkowskie UE pracują nad dostosowaniem regulacji krajowych do postanowień tego dokumentu.
- Wytwory stworzone przez AI i oparte na sztucznej inteligencji nie podlegają ochronie polskiego prawa autorskiego, gdyż nie zostały stworzone przez człowieka.
- Sprawdzenia efektów pracy AI jest konieczne z uwagi na ryzyko błędów i odpowiedzialność za nie spoczywającej na użytkowniku danego narzędzia AI.
- W kontekście działalności agencji marketingowej AI może pomóc w tworzeniu treści czy planowaniu strategii marketingowych. Takie działania powinny jednak ograniczać się do pomocy w planowaniu treści (np. opracowania tytułów lub tematów wpisów) lub stanowić jedynie dozwoloną inspirację do produkcji określonego dzieła w ramach działalności człowieka.
- Korzystanie z narzędzi korzystających ze sztucznej inteligencji wymaga aktualizacji dokumentów firmowych, w tym klauzul RODO i umów.
- Zminimalizowanie ryzyka wycieku danych jest możliwe poprzez unikanie „wpuszczania” do narzędzi AI danych wrażliwych, braku generowania i weryfikacji kodów przez AI oraz brak tworzenia i tłumaczenia dokumentów biznesowych (np. umów, regulaminów czy porozumień) przy pomocy narzędzia opartego na AI.
- Możliwe jest ograniczenie lub zakazanie korzystania z narzędzi AI w ramach określonej współpracy, przy pomocy odpowiednich zapisów umownych.
- Choć AI rewolucjonizuje marketing, wymaga wprowadzenia procesów weryfikacji jej pracy jak i innych obowiązków, o których mowa w AI Act.
Potrzebujesz pomocy przy uzupełnieniu dokumentacji swojej agencji o odpowiednie zapisy dotyczące korzystania z AI? Napisz do nas korzystając z formularza kontaktowego i umów się na bezpłatną kosultację z prawnikiem!
Czym jest sztuczna inteligencja (AI)?
Za twórcę pojęcia „sztuczna inteligencja” (oryginalnie „artificial intelligence”) uważa się Johna McCarty’ego amerykańskiego informatyka, który opisał je jako „konstruowanie maszyn, o których działaniu dałoby się powiedzieć, że są podobne do ludzkich przejawów inteligencji”.
W kontekście prawnym, system AI oznacza system maszynowy, który został zaprojektowany do działania z różnym poziomem autonomii po jego wdrożeniu oraz który może wykazywać zdolność adaptacji po jego wdrożeniu, a także który – na potrzeby wyraźnych lub dorozumianych celów – wnioskuje, jak generować na podstawie otrzymanych danych wejściowych wyniki, takie jak predykcje, treści, zalecenia lub decyzje, które mogą wpływać na środowisko fizyczne lub wirtualne.
Mechanizmy AI mogą różnić się od siebie, w zależności od tego jakie technologie będą w nich wykorzystane i jak będzie przebiegał proces tworzenia przez nie treści. Od rodzaju tych technologii zależą obowiązki prawne dostawców i użytkowników narzędzi AI jak i ryzyka związane z ich użyciem. Obecnie AI stała się popularna w świecie cyfrowym. W kontekście marketingu AI może zostać wykorzystana m.in. do analizowaniu danych, badania preferencji konsumentów i automatyzacji procesów marketingowych. Dodatkowo sztuczna inteligencja wspomaga proces obsługi klienta.
Czy wykorzystanie AI w marketingu internetowym jest uregulowane prawnie?
Udostępnienie Chata GPT i innych podobnych narzędzi przez ich twórców do powszechnego korzystania spowodowało pojawienie się pytania czy używanie tych mechanizmów jest legalne, a jeśli tak to na jakich zasadach. Dotychczasowe uregulowania prawne nie w każdym przypadku nadążały za sztuczną inteligencją, co generowało możliwość pojawiania się luk prawnych i utrudniało przewidywanie ryzyk związanych ze sztuczną inteligencją.
Odpowiedzią organów unijnych na wątpliwości interpretacyjne dotyczące AI było uregulowanie ram prawnych dla wszystkich państw członkowskich UE w zakresie wprowadzania do obrotu, oddawania do użytku oraz eksploatowania systemów z wykorzystaniem sztucznej inteligencji do tworzenia treści i nie tylko. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego, czyli AI Act zostało zatwierdzone w marcu 2024 r. Polskie organy ustawodawcze pracują nad wdrożeniem AI Act do krajowego systemu prawnego.
Obecny brak wdrożenia AI Act w prawie krajowym nie oznacza jednak, że z mechanizmów sztucznej inteligencji można korzystać w dowolny sposób. Z racji, że tekst AI Act jest powszechnie dostępny i stopniowo wchodzi w życie, zastosowanie sztucznej inteligencji powinno odbywać się zgodnie z jego założeniami. Przy czym AI Act nie reguluje korzystania z generatywnej AI. W tym wypadku powinieneś/aś bazować na regulaminach platform oraz ogólnych przepisach krajowych i europejskich.
W jaki sposób mogę korzystać ze sztucznej inteligencji w agencji marketingowej?
Rozpowszechnienie sztucznej inteligencji pozwoliło na stworzenie narzędzi i aplikacji, które wspomagają w marketerów w ich codziennych obowiązkach. Zastosowanie sztucznej inteligencji w marketingu to obecnie szeroki katalog możliwości. Zastanawiasz się w czym AI może pomóc? Opcji jest kilka, a wśród nich:
- obsługa klienta (np. poprzez odpowiadanie na zapytania klientów poprzez chatboty),
- automatyzacja działań (np. poprzez generowanie leadów czy wysyłkę określonych wiadomości i prowadzenia e-mail marketingu do klienta),
- wykrywanie fałszywych followersów na profilach influencerów,
- generowanie treści (np. poprzez zaproponowanie treści postów do mediów społecznościowych, tekstów do reklam lub tematów wpisów blogowych, pomoc w produkcji artykułów pod SEO, czy nawet tworzenie grafik i filmów),
- analiza danych (np. poprzez monitorowanie skuteczności działań organicznych, reklam i kampanii marketingowych czy procesowanie określonej bazy danych),
- optymalizacja czasu pracy marketerów,
- personalizacja treści dla określonej grupy docelowej.
Czy treści generowane przez sztuczną inteligencję są chronione prawem autorskim?
W polskim prawie autorskim, aby uzyskać ochronę przewidzianą w tej ustawie określone dzieło musi spełniać definicję utworu. Jednym z wymogów uznania określonego wytworu za utwór jest stworzenie go przez człowieka.
Automatycznie więc eliminuje to możliwość uznania wytworów sztucznej inteligencji za utwór (nawet, gdy korzystając z AI spersonalizujesz prompt, wykorzystany do stworzenia contentu), a tym samym objęcie ochroną w rozumieniu prawa autorskiego. Zarówno osoba korzystająca z AI, jak i jej twórca nie będą mieli żadnych praw do efektów pracy sztucznej inteligencji. Pamiętaj jednak, że sam program komputerowy, na którym opiera się dany mechanizm AI może już być objęty ochroną krajowego prawa autorskiego – przysługuje ona z reguły twórcy danego narzędzia lub jego dostawcy, który uzyskał stosowne autorskie prawa majątkowe od twórcy.
Zapoznaj się z naszym artykułem ABC Utworu – czyli czym jest utwór? aby dowiedzieć się więcej o utworze w rozumieniu prawa autorskiego.
Czy przysługują mi prawa autorskie do wyników pracy AI?
Z uwagi na wymóg stworzenia dzieła przez człowieka – nie! Nawet jeśli agencja korzysta z płatnego rozwiązania wykorzystującego sztuczną inteligencję do produkowania treści i zwiększenia efektywności, nie oznacza to nabycia przez nią praw autorskich do nich. W praktyce oznacza to, że taki efekt pracy AI może być dowolnie wykorzystywany i personalizowany przez inne podmioty (np. w marketingu swojej firmy) lub regulaminy narzędzi AI mogą ograniczyć korzystanie z wytworzonych przez to narzędzie materiałów.
Przykładowo, popularne platformy do generowania treści przez AI na podstawie zapytań użytkownika – Dall-E oraz Midjourney inaczej regulują kwestię „własności” wytworzonych grafik. Regulamin pierwszej z nich stanowi, że właściciel mechanizmu AI nie będzie rościł sobie praw do wytworzonych przez Ciebie dzieł, co pozwala w zasadzie na wykorzystanie takiej grafiki w dowolny sposób. Natomiast regulamin Midjourney wprowadza już pewne ograniczenia. Po pierwsze właściciel tej platformy nabywa licencję do wprowadzonych przez Ciebie treści, a po drugie użytkownik wersji bezpłatnej strony internetowej Midjourney może wykorzystywać grafiki wyłącznie w celu niekomercyjnym! Analogiczne rozwiązanie z automatycznym nabywaniem licencji przez dostawcę platformy do wprowadzonych przez użytkownika materiałów przewiduje regulamin Jasper AI.
Zawsze sprawdzaj więc regulaminy danych platform korzystających z AI w szczególności, jeśli z wytworzonych w ten sposób dzieł chcesz korzystać w inny sposób niż tylko dla rozrywki!
Więcej o analizowaniu regulaminów Midjourney i Dall-E przeczytasz w naszym artykule: Midjourney i Dall-E – krótka analiza regulaminów sztucznej inteligencji
Czy AI może zrobić plagiat?
Nawet jeśli AI nie może dostarczyć utworu w rozumieniu prawa autorskiego, może stworzyć plagiat, a tym samym naruszyć prawa autorskie innych podmiotów. Dzieje się tak dlatego, że aby dany mechanizm AI mógł działać samodzielnie i spełniać swoje funkcje, musi wcześniej przejść proces, w którym nauczy się danej czynności. Z reguły polega na analizie danych dostępnych danych w celu wypracowania swojego mechanizmu generowania określonych treści. W praktyce więc AI korzysta z istniejących już tekstów, algorytmów, słów kluczowych i obrazów dostępnych w Internecie, aby później móc wyprodukować analogiczne dzieła samodzielnie.
Na co zwrócić uwagę korzystając z generatywnej AI?
W kontekście działalności agencji marketingowej i generowania gotowych treści, które z uwagi na brak ochrony związanej z prawami autorskimi mogą być dowolnie kopiowane i powszechnie wykorzystywane oraz ryzyko związane z naruszeniem praw autorskich, pomoc AI powinna ograniczać się do pomocy w planowaniu treści (np. opracowania tytułów lub tematów wpisów w content marketingu) lub stanowić dozwoloną inspirację do stworzenia określonego dzieła w ramach działalności człowieka w produkcji treści.
Czy wygenerowane treści z AI muszę oznaczyć?
Wiele osób pyta, czy treści wykonane z użyciem AI należy oznaczać i wskazywać, że zostały utworzone przy wykorzystaniu AI. Odpowiedź na to brzmi: tak! Sztuczna inteligencja zmienia nieco zasady gry, mimo że ścisły obowiązek oznaczania treści deepfakeowych generowanych przez AI wprowadza AI Act, który w tym momencie jest na etapie wprowadzenia do prawa krajowego, tak jeszcze przed jego oficjalnym wprowadzeniem przyjęto praktykę oznaczania treści wytworzonych przy pomocy sztucznej inteligencji. Przestrzeganie tej zasady pozwoli na zachowanie etycznej (a wkrótce także i prawnej) transparentności.
Oznaczenie treści generowanych przez AI pozwala również na uniknięcie wątpliwości po stronie konsumentów co do prawdziwości treści promocyjnej. Brak takiego oznaczenia może naruszać prawa konsumentów lub stanowić czyn nieuczciwej konkurencji, a tym samym narazić agencję na odpowiedzialność.
Chcesz wiedzieć więcej o realizacji kampanii reklamowej zgodnie z prawem? Zapoznaj się z naszym artykułem Jak przeprowadzić kampanię reklamową zgodnie z prawem?
Czy powinienem/am sprawdzić efekty pracy AI?
Zdecydowanie tak! Nawet najlepiej „wytrenowana” AI może popełniać błędy, a algorytm uczenia maszynowego nie być dokładny, dlatego warto sprawdzać, co sztuczna inteligencja stworzyła. Z perspektywy agencji jest to o tyle istotne, że wykupując dostęp do danej aplikacji AI zawierasz z jej dostawcą umowę, z reguły poprzez akceptuję postanowień jej regulaminu. Analiza dostępnych publicznie regulaminów, jak i nasze doświadczenie biznesowe pozwala na stwierdzenie, że dostawcy rozwiązań używających sztuczną inteligencję w maksymalnie możliwy sposób wyłączają swoją odpowiedzialność za ewentualne błędy platform. W praktyce oznacza to, że za błędy danych sztucznej inteligencji odpowiada osoba lub podmiot, która z niej korzysta.
Jeśli Twoja agencja przykładowo korzysta z rozwiązań AI do generowania treści lub planujesz wykorzystać sztuczną inteligencję do automatyzacji procesów, uczul swoich pracowników i podwykonawców na odpowiedzialne korzystanie z wdrożonych mechanizmów i każdorazowe sprawdzanie czy wygenerowane dane nie zawierają błędów.
O co muszę zadbać wdrażając narzędzia wykorzystujące AI?
Wdrażając do codziennej pracy w swojej firmie narzędzia AI do optymalizacji różnych czynności, zadbaj o:
- procedurę weryfikacji efektów pracy dzięki wykorzystaniu AI;
- zachowanie poufności i ochrony danych przetwarzanych przy wykorzystaniu AI;
- poinformowanie podmiotów, których dane będą wprowadzane do AI o wykorzystywaniu takich mechanizmów przez agencję i odebranie odpowiednich zgód w tym zakresie;
- weryfikację czy efekt pracy AI nie narusza praw osób trzecich, w tym praw własności intelektualnej;
- aktualizację umów i klauzul informacyjnych wykorzystywanych o informację o korzystaniu przez agencję ze sztucznej inteligencji.
Poniżej znajdziesz odpowiedź na najczęściej zadawane przez naszych klientów pytania w zakresie obowiązków firm korzystających z narzędzi wykorzystujących sztuczną inteligencję w marketingu internetowym.
Chcesz dowiedzieć się więcej o wykorzystaniu sztucznej inteligencji w firmach? Przeczytaj nasz artykuł: Jak korzystać ze sztucznej inteligencji (AI)? Poradnik od prawnika.
Czy mogę ograniczyć swoim pracownikom i współpracownikom możliwość korzystania z AI?
Korzystanie z narzędzi AI w marketingu jest Twoją decyzją biznesową. Jeśli zatem ryzyka związane z użyciem sztucznej inteligencji w ramach codziennej pracy agencji, marketingu firmy i obsłudze klienta jest dla Ciebie nie do przejścia – możesz ograniczyć lub zupełnie zakazać posiłkowania się mechanizmami AI w ramach współpracy z członkami personelu agencji lub jej podwykonawcami. Dla uniknięcia wątpliwości powinieneś/aś zaktualizować wzory umów z członkami personelu i podwykonawcami o odpowiednie zapisy.
Potrzebujesz pomocy przy uzupełnieniu Twojej umowy o odpowiednie zapisy dotyczące korzystania z AI? Napisz do nas korzystając z formularza kontaktowego.
Czy użycie AI wiąże się z ryzykiem wycieku danych?
Narzędzia wykorzystujące AI, jak większość usług umieszczonych na serwerach internetowych, mogą być podatne na cyberataki, które mogą prowadzić do kradzieży danych, sparaliżowania działań marketingowych, włączenia nieautoryzowanych zmian w modelach AI lub manipulacji wynikami analiz. Koniecznie zadbaj o odpowiednie zabezpieczenie Twoich serwerów i zbadaj certyfikaty systemów chmurowych, w szczególności w momencie integracji AI z innymi aplikacjami. Dodatkowo, aby zminimalizować ryzyko unikaj „wpuszczania” do narzędzi AI danych wrażliwych jak i nie twórz i nie tłumacz dokumentów biznesowych (np. umów, regulaminów czy porozumień) przy pomocy narzędzia opartego na AI.
Czy o użyciu AI muszę informować klientów i kontrahentów?
Dobre praktyki biznesowe wymagają od twórców i użytkowników narzędzi z wykorzystaniem sztucznej inteligencji informowania o tym osób – a co za tym idzie – klientów i kontrahentów, które zapoznają się z efektem takiej pracy (np. raportem czy grafiką) czy z wykorzystaniem AI w analizie danych.
Zadbaj o aktualizację dokumentów zarówno tych wewnętrznych, jak i z klientami.
Pamiętaj również o umieszczeniu dostawcy narzędzi AI jako odbiorcy danych osobowych w wzorach stosowanej w Twojej agencji klauzulach informacyjnych RODO!
Podsumowanie
Sztuczna inteligencja nie zastąpi pracy człowieka we wszystkich dziedzinach życia, jednak przy odpowiednim i zgodnym z prawem wdrożeniu narzędzi działających na podstawie sztucznej inteligencji, wykorzystanie potencjału AI może znacznie usprawnić działalność agencji. Z doświadczenia naszych klientów wynika, że AI pomaga w codziennych obowiązkach w praktycznie każdej dziedzinie marketingu. Przy czym nie zapominaj o tym, że wdrożenie AI wymaga również wprowadzenia określonych procedur.
Pamiętaj o wszystkich obowiązkach jakie łączą się z używaniem sztucznej inteligencji, w szczególności o zgodach użytkowników i ochronie ich danych osobowych i innych danych poufnych. Jeśli natomiast nie uważasz, że AI to przyszłość marketingu cyfrowego i nie chcesz, aby Twój personel i współpracujący z Twoją agencją podwykonawcy korzystali z AI w ramach Waszej współpracy – zadbaj o odpowiednie zapisy umowne.
Chcesz korzystać z AI w swojej agencji? Masz dodatkowe pytania dotyczące prawnych aspektów sztucznej inteligencji? Skorzystaj z formularza kontaktowego i umów się na niezobowiązującą rozmowę z nami 🙂
Zdjęcie dodane przez Sanket Mishra