Na co dzień w obrocie gospodarczym można spotkać wiele rodzajów licencji Open Source, dla przykładu wskazując m.in. Common Creative, MIT, czy GNU GPL. Licencje Open Source pozwalają autorom na bezpłatne udostępnianie oprogramowania, w zamian za co jego użytkownicy ciągle je testują, tworząc coraz to lepsze i bogatsze wersje software’u.
Podczas użytkowania utworów, zdjęć czy oprogramowania nie ma większego problemu ze zrozumieniem licencji, która dotyczy danego utworu. Jednakże, problem powstaje, gdy jako twórca utworu chcesz cofnąć taką licencję i rozwijać swój produkt na komercyjnych zasadach. Poniżej wyjaśniam – a nawet udzielam odpowiedzi, jak można cofnąć licencję Open Source.
Majątkowe i osobiste prawa autorskie
Zanim przejdę do wskazania, czym są licencje Open Source, należy wyjaśnić, czym są majątkowe i osobiste prawa autorskie. Należy wyjaśnić te dwie kwestie przez wzgląd na to, że łączą się z licencjami w sposób bezpośredni, co zauważysz za chwilę.
Prawa autorskie osobiste odzwierciedlają więź twórcy z utworem. Dotyczy to m.in. decydowania o oznaczaniu autorstwa utworu, czy prowadzenia nadzoru autorskiego.
Majątkowe prawa autorskie dotyczą natomiast korzystania, rozporządzania i pobierania wynagrodzenia z utworu na wszystkich polach eksploatacji – lub tych polach, które zostały wskazane w umowie. Majątkowe prawa autorskie możemy przenieść w formie pisemnej na drugą stronę, udzielić licencji wyłącznej (forma pisemna) lub niewyłącznej (forma dowolna) na korzystanie z danego utworu.
Powyższe prawa twórcy oprogramowania wpływają bezpośrednio na możliwość, zakres i sposób korzystania z utworu przez samego użytkownika.
Musisz wiedzieć, że gdy mówimy o licencji typu Open Source, mówimy o licencji niewyłącznej, chociażby ze względu na brak zachowania formy pisemnej i oczywisty brak wyłączności. Każdy z użytkowników pobierający zdjęcie, oprogramowanie, czy inny utwór ma takie same do niego prawa, jak i inny odbiorca.
Czym są licencje Open Source
Odpowiednie licencje, w tym wypadku Open Source, pozwalają na ogólnie dostępnych zasadach korzystać z utworu, którego twórca zgodził się na wykorzystywanie go w sposób opisany w wybranej licencji.
Podczas poszukiwania odpowiedniego bezpłatnego oprogramowania możemy spotkać się z szeregiem licencji np.:
Creative Commons (CC) – system licencji stworzony przez amerykańską organizację pozarządową, w którym odchodzi się od zasady „wszystkie prawa zastrzeżone” na rzecz zasady „pewne prawa zastrzeżone”, dzięki czemu twórca oprogramowania może dowolnie kształtować zakres w jakim rozpowszechniany będzie stworzony przez niego software.
MIT – licencja, która pozwala użytkownikom, o ile zachowane są warunki licencyjne oraz informacje o autorze, w nieograniczonym zakresie na używanie, kopiowanie, rozpowszechnianie, modyfikowanie oryginalnego lub zmodyfikowanego programu w postaci binarnej lub źródłowej.
GNU GPL – zgodnie z założeniem tej licencji użytkownik może korzystać z programu i rozpowszechniać jego niezmodyfikowaną wersję, jak również dostosowywać program do własnych potrzeb i rozpowszechniać ulepszoną wersję na tej samej licencji, za co nie może jednak pobierać żadnych opłat.
Powyższe są właśnie licencjami typu Open Source.
Jak cofnąć licencję Open Source
W przypadku chęci cofnięcia licencji Open Source, powstaje problem dalszego korzystania z utworu. Nierozwiązaną sytuacją jest także powiadomienie wszystkich osób, nieoznaczonych podmiotów, które korzystają z utworu o tym, że licencja została cofnięta – co powinno zostać zrobione wobec każdego użytkownika oprogramowania.
Co do zasady nie można ogłosić światu, czyli udostępnić ogólnej informacji, że licencja ostaje cofnięta – należałoby powiadomić każdy podmiot z osobna o takiej sytuacji.
Porozmawiaj z ekspertem
Stoisz przed wyzwaniem? Szukasz najlepszego rozwiązania dla swojego problemu, który opisałem w tym artykule? Sprawdź, czy jestem w stanie Ci pomóc.
Napisz do mnie poprzez poniższy formularz i umów się na rozmowę.
Uzupełnij poniższy formularz, jeżeli np.:
- masz pytania z zakresu o którym pisałem w tym artykule,
- szukasz najlepszego rozwiązania dla swojego problemu,
- chcesz wiedzieć, jak wygląda współpraca z nami, terminy oraz koszty.
Pierwszy kontakt jest bezpłatny i ma on na celu ustalenie zakresu potencjalnej naszej pomocy oraz Twoich pytań i wątpliwości.
Po przesłaniu formularza skontaktujemy się z Tobą w ciągu 24h w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Przed wysłaniem wiadomości zapoznaj się z naszą Polityką prywatności.
Jednocześnie, licencja może wygasnąć na skutek nieuprawnionych działań użytkownika oprogramowania tj. w przypadku, gdy zacznie on rozpowszechniać oprogramowanie na zasadach innych niż jego pierwotna wersja. W tym miejscu trzeba podkreślać, że powyższa klauzula nie występuje w każdej licencji, niemniej jednak zawiera ją choćby GNU GPL.
Ciekawym przykładem rozwiązania tej sytuacji może być wydanie (lub zaktualizowanie) nowej wersji oprogramowania już na nowych zasadach i licencjach. Osoby, które pobrały starą wersję oprogramowania będą mogły w dalszym ciągu używać jej do własnych celów na starych zasadach – ale nowi użytkownicy, będą już musieli postępować według wskazówek nowej licencji.
Inną możliwością, jednakże wymagającą analizy pod konkretną sytuację, byłoby zdalne wyłączenie pewnych funkcji programu, czyli zmusić użytkowników do instalacji ver. 2.0. Może to mieć jednak negatywny wydźwięk marketingowy.
Podsumowując, cofnięcie licencji Open Source wymaga szczegółowej analizy konkretnej licencji oraz stanu faktycznego w ramach którego można było korzystać z oprogramowania. Jest to możliwe, jednakże nie można na to pytanie odpowiedzieć od razu.
