Szukaj
Close this search box.

Hejt w internecie – odpowiedzialność i jak walczyć

Spis treści

Internet jako środek masowej komunikacji, pozwala na wyrażenie opinii w sposób właściwie nielimitowany. Poprzez to, umożliwia posunięcie się do publicznego obrażania użytkowników na stronach internetowych, wyrażania niepochlebnej opinii na jakiś temat lub wobec jakiejś osoby, czy nawet do nawoływania do nienawiści i dyskryminacji na tle rasowym, narodowościowym, religijnym czy etnicznym.

Takie zachowanie nosi miano „hejtu internetowego” i jest ono na gruncie kodeksu karnego uznane za przestępstwo. Ścigane jest zniesławienie, znieważenie, propagowanie faszyzmu, totalitaryzmu, czy rasizmu, znieważenie osoby lub grupy osób ze względu na ich pochodzenie, religię, narodowość, a także znieważenie Rzeczypospolitej i innych narodów. Można również skorzystać z dobrodziejstwa jakie daje kodeks cywilny.

Jeżeli prowadzisz firmę, polecam odsłuchać także poniższe nagranie i podcast:

Listen to „Opinie i hejt w Internecie – jak z nimi walczyć? | Okiem prawnika kreatywnych nr 49” on Spreaker.

Ten odcinek znajdziesz także na Spotify, Apple Podcast lub w Twojej innej ulubionej aplikacji.

Hejt w Internecie a kodeks karny

Na gruncie kodeksu karnego, hejt może być ścigany z następujących artykułów:

  • 212 § 1., dotyczący zniesławienia: „Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności”.
  • 216 § 2., dotyczący zniewagi: „Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”.
  • Art. 196, dotyczący obrazy uczuć religijnych„Kto obraża uczucia religijne innych osób, znieważając publicznie przedmiot czci religijnej lub miejsce przeznaczone do publicznego wykonywania obrzędów religijnych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.
  • 133, dotyczący znieważenia RP:” Kto publicznie znieważa Naród lub Rzeczpospolitą Polską, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”.
  • 257, dotyczący znieważenia grupy ludności”Kto publicznie znieważa grupę ludności albo poszczególną osobę z powodu jej przynależności narodowej, etnicznej, rasowej, wyznaniowej albo z powodu jej bezwyznaniowości lub z takich powodów narusza nietykalność cielesną innej osoby, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”.

Jakie działania może podjąć pokrzywdzony?

Przestępstwa znieważenia i zniesławienia ścigane są z oskarżenia prywatnego na gruncie art. 212 § 4 k.k.i art. 216 § 5k.k., co oznacza, że akt oskarżenia musi zostać wniesiony osobiście przez pokrzywdzonego.

Konieczne jest jednak uzyskanie danych osoby hejtującej – inną drogą, można zwrócić się do administratora portalu lub forum, który powinien usunąć bezprawne treści. Jeżeli administrator odmówi usunięcia wpisu, to może ponosić odpowiedzialność za skutki wywołane przez obraźliwe treści – co wynika wprost z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 30 września 2016 r. (I CSK 598/15), który wskazał, że jeżeli administrator strony nie usuwa komentarzy naruszających prawa użytkowników napisanych przez anonimowych internautów, to może on ponosić wtedy taką samą odpowiedzialność jak sprawca – chyba, że udowodni, że nie wiedział o naruszeniach.

Jeżeli ujawniono nam adres IP, należy udać się do Prokuratury lub Policji w celu uzyskania danych personalnych osób korzystających z tego numeru IP. Po uzyskaniu tych danych, można wnieść prywatny akt oskarżenia.

Hejtujący podlega karze grzywny, ograniczenia wolności, może także podlegać pozbawieniu wolności do roku. Sąd może również orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego. Pokrzywdzony może także wnioskować o podanie wyroku do publicznej wiadomości.

Hejt w Internecie a kodeks cywilny

Hejt może także zostać uznany za naruszenie dóbr osobistych.

Z tego powodu podlegać też będzie regulacjom wskazanym w kodeksie cywilnym. Chodzi głownie o naruszenie dobrego imienia i godności osoby hejtowanej, a także nazwy firmy, czy też jej renomy.

Jest to naruszenie art. 23 k.c., według którego „Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”.

Jeżeli dojdzie do naruszenia, to osoba, której dobra osobiste naruszono ma prawo żądać zaniechania działania (usunięcie wpisu), usunięcia skutków naruszenia, zadośćuczynienia i odszkodowania, jeżeli wpis wyrządził nam szkodę majątkową. Katalog żądań przewidziany został w art. 24 § 1 k.c., zgodnie z którym:

§ 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.

Również i w tym przypadku konieczne jest posiadanie informacji o naruszycielu/pozwanym. Po ich uzyskaniu należy udać się do sądu okręgowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby, która dopuściła się naruszenia dobra osobistego w celu złożenia pozwu.

Przykłady wyroków w sprawie hejtu

Walka o swoje prawa w Internecie odnośnie hejtu jest obecnie na porządku dziennym i nikogo nie dziwi już fakt możliwości bycia pozwanym za swoje agresywne komentarze. Za przykłady orzeczeń zapadłych w takich sprawach można podać m.in.:

  • Wyrok Sądu Rejonowego w Lublinie z 2016r. – 2 miesiące pozbawienia wolności w zawieszeniu na okres próby 2 lat oraz 800 zł grzywny dla 30 – letniej mieszkanki Lublina za nawoływanie do nienawiści oraz zniewagi na tle rasowym i narodowościowym.
  • Wyrok Sądu Rejonowego w Poznaniu z 2016r. – kara 400 godzin w hospicjum dla ucznia poznańskiego technikum za obelgi i oszczerstwa na forum internetowym pod adresem blogera i jego rodziny.
  • Wyrok Sądu Rejonowego we Wrocławiu-Śródmieście z 2017r. – 4 miesiące ograniczenia wolności, 20 godzin prac społecznych w miesiącu oraz dla 22-letniego studenta, który zamieścił wpis na Facebooku, wychwalający przestępstwo podłożenia ładunku wybuchowego w autobusie we Wrocławiu.
  • Wyrok Sądu Rejonowego w Gryfinie z 2017r. – 10 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na okres próby dwóch lat, 10 tys. zł grzywny, dozór kuratora oraz obowiązek pokrycia kosztów procesu dla 42-letniego elektryka za atak na osobę publiczną i jej rodzinę na profilu facebookowym tej osoby.

Porozmawiaj z ekspertem

Stoisz przed wyzwaniem? Szukasz najlepszego rozwiązania dla swojego problemu, który opisałem w tym artykule? Sprawdź, czy jestem w stanie Ci pomóc.

Napisz do mnie poprzez poniższy formularz i umów się na rozmowę.

Uzupełnij poniższy formularz, jeżeli np.:

  • masz pytania z zakresu o którym pisałem w tym artykule,
  • szukasz najlepszego rozwiązania dla swojego problemu,
  • chcesz wiedzieć, jak wygląda współpraca z nami, terminy oraz koszty.

Pierwszy kontakt jest bezpłatny i ma on na celu ustalenie zakresu potencjalnej naszej pomocy oraz Twoich pytań i wątpliwości.

Po przesłaniu formularza skontaktujemy się z Tobą w ciągu 24h w celu ustalenia dalszych szczegółów.


Przed wysłaniem wiadomości zapoznaj się z naszą Polityką prywatności.

Należy jednak mieć na uwadze, że nie każdą negatywną wypowiedź można uznać za hejt. Jeżeli wypowiedź dotyczy osoby pełniącej funkcję publiczną i okazuje się być prawdziwa, a także służy obronie społecznego interesu, to takia wypowiedź nie zostanie uznana za przestępstwo. Nie uważa się także za hejt uzasadnionej opinii. Mimo to, sprawca wciąż może być pociągnięty do odpowiedzialności, jeżeli forma jego wpisu była obraźliwa i nieprzyzwoita.

Podsumowując, zjawisko hejtu w Internecie jest poważnym problemem społecznym. Traktowane jest ono jednak coraz surowiej przez prawo i konsekwentnie penalizowane. Można odnieść wrażenie, że jest to ingerencja w wolność wypowiedzi, ale przecież oczerniając kogoś publicznie w Internecie, my również ingerujemy w czyjeś prawa. Internet już od początku swojego istnienia nie zapewnia pełnej anonimowości, dlatego zanim zdecydujecie się kogoś obrazić publicznie, zastanówcie się, jaki jest w tym cel i czy się to po prostu opłaca.

Pomóż nam dotrzeć do innych osób! Udostępnij ten artykuł dalej, niech więcej osób uzyska dzięki niemu potrzebną wiedzę. Dziękujemy!

Picture of Arkadiusz Szczudło

Arkadiusz Szczudło

Jestem adwokatem, Partnerem Zarządzającym w kancelarii Creativa Legal, mentorem i twórcą internetowym. Specjalizuję się w prawie nowych technologii oraz prawnym wsparciu biznesu – w tym w szczególności e-commerce i biznesu online. Jestem ekspertem w zakresie prawnych aspektów technologii blockchain. Poznaj autora.

Newsletter, który pomoże Ci się rozwijać!

Dołącz do społeczności właścicieli, kadry zarządzającej i managerskiej w firmach takich jak Twoja!

Zaufało nam już ponad 7000 osób :)

Raz w miesiącu otrzymasz od nas wiadomość edukacyjną w ramach Twojej branży, case study prawne i biznesowe, czy masę innych wartościowych informacji. 

Po zapisaniu się odbierz od nas maila z potwierdzeniem. W razie problemów, napisz do nas. Sprawdź folder spam/oferty.

Aktywując przycisk pod formularzem, akceptujesz nasz Regulamin (w zakresie dotyczącym Newslettera) oraz wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści edukacyjnych, informacji o produktach i usługach kancelarii Creativa Legal Korol Szczudło adwokaci sp.p., np. o nowych artykułach, kursach on-line, czy zniżkach. Zapoznaj się z naszą Polityką prywatności.