Większość przedsiębiorców zajmujących się prowadzeniem wypożyczalni ubrań zapewne nie zastanawia się nad prawną podstawą wykorzystywania posiadanych kreacji w takiej działalności. Ich zadaniem, sprawę tą w pełni załatwia zakup ubrań z legalnego źródła, dzięki czemu mogą dysponować nimi całkowicie swobodnie. Choć w większości przypadków takie myślenie jest uzasadnione, warto by prowadzący wypożyczalnie mieli świadomość istniejących w pewnych sytuacjach ograniczeń, wynikających w szczególności z prawnej ochrony własności intelektualnej.
Podsumowanie na start
Nie chcesz czytać całego artykułu? Zapoznaj się z naszym podsumowaniem poniżej:
- Przedsiębiorcy prowadzący wypożyczalnię ubrań powinni zwracać uwagę na potencjalne ograniczenia ich działalności z uwagi na ochronę praw własności intelektualnej.
- Dzięki instytucji wyczerpania prawa ochronnego na znak towarowy, możliwe jest swobodne wypożyczanie ubrań oznaczonych tym znakiem. Uprawniony może sprzeciwić się temu wyłącznie wtedy, gdy zachodzą ku temu uzasadnione względy.
- Jeżeli dane ubranie może być uznane za utwór, jego komercyjne wypożyczanie wymaga uzyskania licencji lub przeniesienia autorskich praw majątkowych.
Przeczytaj także: Czy można użyć materiału zawierającego nadruk lub znak towarowy?
Wypożyczanie ubrań a prawna ochrona znaku towarowego
Zgodne z prawem nabycie produktu oznaczonego znakiem towarowym, który został legalnie wprowadzony do obrotu na obszarze państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (kraje UE + Wielka Brytania, Norwegia, Islandia i Liechtenstein), co do zasady powoduje wyczerpanie prawa ochronnego przysługującego jego producentowi w stosunku do konkretnego egzemplarza. Zgodnie z art. 155 ustawy Prawo własności przemysłowej, wyczerpanie to rozciąga się na wszystkie działania dotyczące towarów ze znakiem, a więc nie tylko ich dalszą odsprzedaż, lecz także wypożyczanie (czyli – w świetle prawa – oddawanie w najem).
Więcej o znaku towarowym możesz przeczytać tutaj: Znak towarowy – co może nim być?
Powyższe oznacza, że producent nie może co do zasady sprzeciwić się wypożyczaniu ubrań nabytych przez przedsiębiorcę prowadzącego wypożyczalnię. Wyjątkiem jest sytuacja, w której przemawiają za tym za tym uzasadnione względy, w szczególności gdy stan kreacji uległ zmianie lub pogorszeniu. Jeżeli zatem wypożyczane ubrania znajdują się w należytym stanie (nie są brudne, zniszczone itp.) i nie były poddawane modyfikacjom, ich właściciel może spać spokojnie.
Wypożyczanie ubrań a prawa autorskie
Ograniczenia w wypożyczaniu ubrań mogą wynikać także z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Co prawda przewiduje ona również wyczerpanie praw twórcy w stosunku do egzemplarza utworu legalnie wprowadzonego do obrotu, lecz nie obejmuje ono jego użyczenia lub najmu (czyli wypożyczenia). Oznacza to, że nabywca egzemplarza może swobodnie używać go we własnym zakresie a także udostępniać osobom najbliższym (w ramach dozwolonego użytku osobistego), lecz nie może wypożyczać go komercyjnie bez uzyskania odpowiedniej licencji. Powodem wprowadzenia takiego rozwiązania, była możliwość znacznego ograniczenia dochodów twórcy przez działalność wypożyczalni (np. w przypadku kaset video).
Porozmawiaj z ekspertem
Stoisz przed wyzwaniem? Szukasz najlepszego rozwiązania dla swojego problemu, który opisałem w tym artykule? Sprawdź, czy jestem w stanie Ci pomóc.
Napisz do mnie poprzez poniższy formularz i umów się na rozmowę.
Uzupełnij poniższy formularz, jeżeli np.:
- masz pytania z zakresu o którym pisałem w tym artykule,
- szukasz najlepszego rozwiązania dla swojego problemu,
- chcesz wiedzieć, jak wygląda współpraca z nami, terminy oraz koszty.
Pierwszy kontakt jest bezpłatny i ma on na celu ustalenie zakresu potencjalnej naszej pomocy oraz Twoich pytań i wątpliwości.
Po przesłaniu formularza skontaktujemy się z Tobą w ciągu 24h w celu ustalenia dalszych szczegółów.
Przed wysłaniem wiadomości zapoznaj się z naszą Polityką prywatności.
O tym, czym jest utwór, możesz przeczytać tutaj: ABC Utworu – czyli czym jest utwór?
Należy jednak pamiętać, że prawo autorskie roztacza swoją ochronę nad przedmiotami, które spełniają ustawowe wymagania uznania za utwór. Wymagań tych z pewnością nie spełniają masowo produkowane ubrania, które powielają istniejące od lat fasony. Z tego względu, przedsiębiorca prowadzący wypożyczalnię powinien rozważyć uzyskanie licencji twórcy jedynie wtedy, gdy w jego posiadaniu znajdują się ubrania unikalne, stworzone z wyraźnym wkładem twórczym. Jeszcze lepszym rozwiązaniem byłoby nabycie praw do takiego utworu.
Podsumowanie
Chociaż w toku prowadzenia wypożyczalni ubrań, wystąpienie problemów wynikających z naruszania cudzej własności intelektualnej jest mało prawdopodobne, takiej możliwości nie można z góry wykluczyć. Prowadzący wypożyczalnię powinien zatem dbać, aby odzież znajdująca się w jej asortymencie pozostawała w należytym stanie, a w przypadku posiadania egzemplarzy unikalnych (wykazujących cechy utworu) – uzyskać przeniesienie autorskich praw majątkowych lub licencję na ich wypożyczanie.
