Postępująca integracja europejska oraz braki na rodzimym rynku pracy, skłaniają polskich przedsiębiorców do sięgania po potencjał pracowników z krajów Unii Europejskiej. Zatrudnianie pracowników z krajów UE wiąże się z licznymi uproszczeniami w stosunku do cudzoziemców spoza tego obszaru, lecz nadal wiąże się ze spełnieniem określonych formalności. O co zatem musi zadbać przedsiębiorca, który chce zatrudnić pracownika z innego kraju Unii Europejskiej?
Przeczytaj także: Czy CV musi zawierać zgodę na przetwarzanie danych osobowych?
Kim jest cudzoziemiec
Mimo, iż traktat o Unii Europejskiej w art. 9 przyznaje obywatelstwo Unii obywatelowi każdego państwa członkowskiego, obywatel takiego państwa w świetle prawa polskiego nadal posiada status cudzoziemca.
Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, cudzoziemcem jest każdy, kto nie posiada obywatelstwa polskiego.
Jako ciekawostkę, należy dodać, że osoba posiadająca wiele obywatelstw, wśród których jest obywatelstwo polskie, nie jest cudzoziemcem.
Z posiadaniem obywatelstwa kraju z UE wiążą się znaczne przywileje, do których przestrzegania zobowiązują państwa członkowskie akty prawa unijnego. Dotyczą one także kwestii zatrudnienia pracowników w państwach innych niż ojczyste, które zostaną omówione poniżej.
Pobyt cudzoziemca z Unii Europejskiej w Polsce
Aby cudzoziemiec mógł podjąć pracę w Polsce, w pierwszej kolejności musi przybyć do niej z kraju ojczystego. Art. 45 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej gwarantuje swobodny przepływ pracowników wewnątrz Unii. Przepisy te uprawniają do:
- poszukiwania pracy w innym państwie członkowskim,
- podejmowania pracy w innym państwie członkowskim bez konieczności uzyskania pozwolenia na pracę,
- zamieszkania w innym państwie członkowskim ze względu na pracę,
- pozostania w innym państwie członkowskim nawet po zakończeniu stosunku pracy, o ile spełnione są warunki określone prawem UE,
- traktowania na równi z obywatelami danego państwa członkowskiego w zakresie dostępu do zatrudnienia, warunków pracy oraz przywilejów socjalnych i podatkowych.
Swoboda wyrażona w traktacie rozwijania jest przez akty wykonawcze wydawane przez instytucje europejskie, na podstawie których państwa członkowskie tworzą regulacje krajowe.
W Polsce taką regulacją jest ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (dalej zwaną dla uproszczenia „ustawą o pobycie”).
Zgodnie z jej przepisami, cudzoziemiec z UE, może wjechać na terytorium Polski na podstawie ważnego dokumentu tożsamości (art. 9 ust. 1 „ustawy o pobycie”), a jeżeli podejmie w naszym kraju pracę, przysługuje mu prawo pobytu (art. 16 ust. 1 pkt 1 „ustawy o pobycie”).
Jeżeli pobyt trwa dłużej niż trzy miesiące, na cudzoziemcu spoczywa obowiązek zarejestrowania się u wojewody właściwego ze względu na miejsce swojego pobytu, który wydaje mu stosowne zaświadczenie (art. 20, 27 i 39 „ustawy o pobycie”).
Opisane wyżej przepisy stosuje się także do cudzoziemców będących obywatelami państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (dodatkowo Norwegii, Islandii i Liechtensteinu) oraz Szwajcarii (art. 2 pkt 3 „ustawy o pobycie”).
Subskrybuj newsletter i bądź na bieżąco!
Otrzymuj informacje o nowościach w prawie, nowych artykułach, produktach, usługach, czy szkoleniach od kancelarii Creativa Legal.
Dołącz do ponad 6000 innych osób, które już nam zaufało!
Po zapisaniu się odbierz od nas maila z potwierdzeniem. W razie problemów, napisz do nas. Sprawdź folder spam/oferty.
Aktywując przycisk pod formularzem, akceptujesz nasz Regulamin (w zakresie dotyczącym Newslettera) oraz wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści edukacyjnych, informacji o produktach i usługach kancelarii Creativa Legal Korol Szczudło adwokaci sp.p., np. o nowych artykułach, kursach on-line, czy zniżkach. Przeczytaj, w jaki sposób przetwarzamy Twoje dane osobowe w naszej Polityce prywatności.
Praca cudzoziemców z UE w Polsce
Aktem regulującym zatrudnianie cudzoziemców jest ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (dalej zwana dla uproszczenia „ustawą o promocji zatrudnienia”).
Zgodnie z jej przepisami, cudzoziemiec będący obywatelem UE, obywatelem państwa z EOG albo obywatelem państwa, które zawarło stosowną umowę z UE i jej członkami (np. Szwajcarii) jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Polski (art. 87 ust. 1 pkt 7-9).
Oznacza to, że pracodawca nie musi dopełniać dodatkowych formalności związanych z jego zatrudnieniem – wystarczą te, które związane są z zatrudnieniem obywatela polskiego (zawarte są one w Kodeksie pracy, przepisach o ubezpieczeniach społecznych itd.). W szczególności nie jest konieczne uzyskanie zezwolenia na pracę, które dotyczy innych grup cudzoziemców.
Jak szukać pracowników wśród cudzoziemców z UE?
Pracodawca poszukujący pracowników z UE może korzystać z pomocy sieci EURES. Jest to sieć Europejskich Służb Zatrudnienia, w której skład wchodzą krajowe urzędy pracy oraz inne organizacje regionalne, krajowe i międzynarodowe z państw członkowskich UE, EOG i Szwajcarii.
Sieć ta świadczy usługi z zakresu unijnego pośrednictwa pracy oraz doradztwa z zakresu unijnej mobilności pracowników, ułatwiając pracodawcom odnalezienie odpowiednich kandydatów do pracy, a pracownikom – miejsca zatrudnienia.
W Polsce system koordynuje Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a ze świadczonych przez nią usług można korzystać w powiatowych i wojewódzkich urzędach pracy.
Do świadczonych usług należy m. in. możliwość umieszczenia w systemie EURES oferty pracy (będzie dostępna we wszystkich krajach tworzących sieć) a także dostęp do CV pracowników zainteresowanych pracą za granicą.
Więcej informacji o EURES można odnaleźć na portalu internetowym (w języku polskim): https://ec.europa.eu/eures/public/pl/homepage
Podsumowanie
Jeżeli pracodawca jest zainteresowany zatrudnieniem cudzoziemca, warto poszukać go wśród obywateli państw Unii Europejskiej. Główną korzyścią takiego rozwiązania jest uniknięcie obowiązków związanych z zatrudnianiem cudzoziemców z innych państw, a także możliwość skorzystania z pomocy sieci EURES.
Mimo iż pracownicy z państw spoza UE mogą zadowalać się mniej korzystnymi warunkami pracy i płacy, konieczność dopełnienia licznych formalności związanych z ich zatrudnieniem może sprawić, że ich oferta nie będzie aż tak konkurencyjna.
Podejmując decyzję, pracodawca powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności i finalnie wybrać rozwiązanie optymalne ekonomicznie.
Pomóż nam dotrzeć do innych osób! Udostępnij ten artykuł dalej, niech więcej osób uzyska dzięki niemu potrzebną wiedzę. Dziękujemy!
